عرصه سوم –از بیست و سه سال پیش روز اول دسامبر برابر با دهم آذر ماه به روز مبارزه جهانی با ایدز اختصاص یافته است. در این روز فعالیتهای متعددی در سراسر جهان به منظور کمک مالی، آگاهی رسانی، آموزش و مبارزه با تبعیض نسبت به قربانیان این بیماری انجام می شود. هر سال برای این روز، شعار خاصی نیز در نظر گرفته میشود. هدف اصلی و مهم در این روز بالا بردن آگاهی مردم ، جلب حمایت مالی و اجتماعی از قربانیان این بیماری مهلک اما قابل پیشگیری و درمان است. در روز جهانی ایدز مردم لباس هایشان را با روبان قرمزی تزیین میکنند تا همبستگی ، تعهد و حمایت خود را درمبارزه با آن نشان دهند.
دبيركل سازمان ملل متحد در پيامي به مناسبت روز جهاني ايدز 1 دسامبر 2011 برابر با 10 آذر ماه ضمن تقدير از پيشرفتهاي به دست آمده در زمينه كاهش 20 درصدي عفونتهاي اچ اي وي در جهان از سال 1997، خواستار شتاب حركت براي پايان دادن به ايدز براي هميشه شد.
ایدز در ایران
براساس تحقیقات انجام شده در ایران تا تیرماه 1390 نزدیک به 23 هزار نفر از بیماران مبتلا به ایدز در کشور شناسایی شده اند. بنابر آمار منتشر شده از سوی وزارت بهداشت و درمان از این تعداد 91/5 مرد و 8/5 درصد را زنان تشکیل می دهند. اما به گفته مسئولان این وزارتخانه آمار واقعی مبتلایان به ایدز درایران بیش از هشتاد هزار نفر است. طبق آمار رسمی دولتی در سال 1389 نزدیک 65 درصد از مبتلایان به ایدز معتادان به مواد مخدر هستند که از وسایل تزریقی آلوده استفاده کرده اند. از راههای دیگر انتقال ایدز رابطه جنسی( 21 درصد) ،و انتقال بیماری از مادر به کودک(2/5 درصد) است. در 10 درصد از موارد علت انتقال نامعلوم و موارد ابتلا از خون و یا فراورده های خونی گزارش نشده است.
سازمان بهداشت جهانی درصد مبتلایان به ایدز در ایران را بسیار بیشتر از آمار رسمی دولت میداند. یک عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران نیز درمصاحبه با خبر آنلاین می گوید: «آمارهای غیر رسمی ابتلای حدود ۱۰۰ هزار نفر و در پیشبینیهای بدبینانه تا ۳۰۰ هزار مبتلا را اعلام می کنند. اما این آمارها قطعی نبوده و تخمینی است».
اقزایش آمار مبتلایان به ایدز در میان معتادان تزریقی وجود اپیدمی ایدز در میان معتادان را نشان می دهد. در مورد افراد حامل ویروس HIV یک متخصص بیماریهای عفونی در گفتوگو با خبرگزاری مهر این تعداد را بین ۹۰ تا ۱۱۸ هزار نفر اعلام کرده است.
آنها کسانی هستند که هنوز نشانههای بیماری ایدز در آنها دیده نشده اما عامل انتقال این بیماری هستند. به طور معمول بین ۱۰ تا ۱۵ سال بعد از ورود ویروس علایم ایدز آشکار میشوند.
آمار دولتی از کاهش 40 درصدی آمار مبتلایان به ایدز به خاطر اجرای سیاستهای کنترلی و مراقبتی خبر می دهد. آماری که نمیتوان از صحت و سقم آن اطمینان داشت. چرا که در زمینه آموزش روشهای پیشگیری از ایدز در ایران هنوز یک برنامه جامع در سطح جامعه و بهخصوص درمدارس و درمیان جوانان که یکی از گروههای آسیبپذیر و درمعرض بیماری هستند وجود ندارد.
براساس تحقیق سازمان یونیسف سازمان ملل درمورد میزان آگاهی جوانان ایرانی در گزارش منتشر شده در سال 2010 ، یک سوم دختران نوجوان درایران در مورد راههای انتقال بیماری ایدز اطلاعات کافی نداشته اند. آموزش و اطلاع رسانی دراین مورد با مشکلات و محدوریت های متعددی رویرو است. تا چهار سال پیش جزوه های آموزشی درباره ایدز در بعضی از مدارس توزیع میشد که با تغییر سیاستها و مسئولین، آموزش به دانش آموزان هم متوقف شد. بنابرگزارش یونیسف اکثریت جوانان ایرانی به خطر ابتلا به ایدز از طریق رابطه جنسی واقف نیستند و از وسایل پیشگیری کننده مانند کاندوم استفاده نمی کنند.
عدم آموزش و اطلاع رسانی در مورد بیماری ایدز و روشهای پیشگیری از آن در سطح جامعه، فقدان برنامههای آموزشی درباره این بیماری در رادیو و تلویزیون دولتی از دلایل عدم آگاهی مردم و هم اقشاری در معرض بیماری یعنی معتادان و روسپیان است. در بعضی از مصاحبههای منتشر شده با بیماران در سایتهای اینترنی آنها از تبعیضات روا شده برخود و پیشداوری های رایج و نادرست درمورد ایدز صحبت می کنند.
اقدامات دولتی درایران برای پیشگیری از بیماری ایدز با موانع جدی از قبیل عدم اجرای یک سیاست جامع و باز آمورشی، عدم توزیع عادلانه و رایگان خدمات درمانی میان بیماران، فقدان حمایت همه جانبه از مبتلایان و گروههای آسیبپذیر روبرو است. عدم وجود سازمانهای مردم نهاد در سطح کشور برای مبارزه با ایدز از طریق آموزش یکی دیگر از مسائل مهم دراین زمینه است.