هرچه که در متن خبرها و گزارش‌ها می‌آید، روایتی گذشته از زیرنگاه یا نظر کارشناسان و روزنامه‌نگاران است، اما آنچه که مردم با گوشت و پوست‌شان حس می‌کنند، وقتی با دید و صدای خودشان مطرح شود، شکل ملموس‌تری پیدا می‌کند. هیچ‌کس به اندازه خود افراد قادربه درک زندگی روزمره شان نیست. گرانی و کمبود دارو،شاید تنها چند کلمه دراخبارباشند، اما اثرات واقعی شان را در زندگی مردم آشکارا نشان می‌دهند. این روزها نشانه‌های پررنگ‌تری هم از این واژه ها در کلام و رفتار مردم ایران دیده می‌شود. هم چنین ضعف مدیریت درحوزه‌های دیگرهم زندگی مردم را تحت تاثیر قرار می دهد. برای نمونه محیط زیست روز‌به روز بیشتر تخریب می‌شود و حیوانات هم در معرض نابودی‌اند.
این دغدغه‌ها در کنار موارد ریز و درشت بی شمار، تنها بخش‌های کوچکی از مشکلات مردم است که به ستون‌های ارتباطی روزنامه‌ها راه پیدا کرده است. این هفته هم برخی ز این موارد را با هم مرور می‌کنیم.
محیط زیست و حیوانات در حال مرگ
بدرفتاری با حیوانات به خصوص حیوانات اهلی موضوعی است که همیشه نگرانی فعالان مدنی حوزه محیط زیست را برمی‌انگیزد. اما دیگرشهروندان هم نسبت به این مسئله بی‌تفاوت نیستند. نمونه‌اش شهروندی است که با ارسال ایمیل‌هایی به خط ارتباطی نسبت به این موضوع ابراز نگرانی کرده و نوشته است:” چاپ پیام در مورد ضرورت جمع‌آوری گربه‌ها از پارك لاله باعث تأسف من شد. چرا عده‌ای برای دیگر آفریده‌های خداوند حق حیات قایل نیستند؟ رسیدگی به پرندگان و حیوانات بی‌آزار مانند گربه‌ها، موجب تلطیف روحیه انسان‌ها و آموختن مهربانی به كودكان می‌شود. در فصل سرما، حیوانات را دریابیم و برای زنده‌ماندن به آنها كمك كنیم.”
شهروندی هم با دعوت از مسئولان شهرداری منطقه 3 ، از آنها خواسته به یک معضل شهری در تهران توجه کنند که البته نمونه‌های مشابه زیادی هم دارد. و برای مردم خاطره روزهای بارانی را با تصاویر نه چندان زیبایی از آبگرفتگی و آلودگی محیط همراه می‌کند. این شهروند گفته است: “بد نیست در روزهایی كه باران می‌بارد، مسئولان شهرداری منطقه 3 به بلوار اسفندیار، كه از گران‌ترین مناطق خیابان آفریقا است، سری بزنند تا ملاحظه كنند كه به دلیل نبود جوی آب، اسفالت خراب و موزائیك‌های لق شده، نه رانندگان خودروها در این بلوار آسایش دارند و نه عابران پیاده!”
اما مسائل مربوط به محیط ریست درایران بسیار گسترده‌اند. حیات بسیاری از آبزیان هم به دلیل وجود آلودگی‌های فراوان و هم به دلیل صید بی‌رویه به خطر افتاده است. اینبار شهروندی از رودسر با نام محمد درباره صید بی رویه ماهی سفید هشدار داده و گفته است: “درگذشته نه چندان دور، در بساط ماهی‌فروشان شمال، ماهی سفید با وزن كمتر از 600 گرم دیده نمی‌شد واگر ماهی كوچك‌تر به فروش می‌رسید، اداره شیلات فروشنده را جریمه می‌كرد. متأسفانه حالا به وفور بچه‌ماهی‌های سفید صد گرمی به فروش می‌رسد و صیادان هرروز چشمه تورهای ماهیگیری را كوچك‌تر می‌كنند و صید بی‌رویه ماهی‌های كوچك باعث كاهش ذخایرماهیان شده است.
جان بیماران درخطر، بلیت هواپیما هم گران است
این روزها دارو مهم‌ترین موضوع در زمینه سلامتی ایرانیان است و دیگر بیمارخاص و غیرخاص هم نمی‌شناسد. این‌طور که شهروندان روایت می‌کنند، حتی داروهای معمولی هم كمیاب شده است. به عنوان نمونه، شهروندی از دزفول با نام حكیم‌زاده به روزنامه اطلاعات گفته: “متأسفانه كمبود دارو در كشور به حدی رسیده است كه در داروخانه‌های دزفول حتی داروهای ساده و ارزانی مانند كلیندیومC هم یافت نمی‌شود. آیا این دارو هم جزو داروهای بیماران خاص به حساب می‌آید كه به دلیل تحریم‌های اقتصادی و افزایش نرخ ارز پیدا نمی‌شود؟”
شهروندی به نام ترابی از تهران هم درتماس با روزنامه جام جم، درباره بیمه داروهای بیماران سرطانی گفته است: “خرداد امسال طبق مصوبه هیات دولت، داروهای بیماران سرطانی مانند «زومتا» كه برای بیماری سرطان سینه استفاده می‌شود در لیست بیمه قرار گرفت، ولی اكنون هیچ كدام از بیمه‌ها این مصوبه را قبول ندارند و ما باید هر 28 روز یك بار، حدود 740 هزار تومان پول دارو و نیز 120هزار تومان پول تزریق آن را پرداخت كنیم. از مسئولان ذی‌ربط می‌خواهیم به این مسئله رسیدگی كنند.”
گران شدن بلیت‌های هواپیما خبرنگران‌کننده دیگری بود که درهفته‌های گذشته، مطرح شد. برخی از شرکت‌ها اکنون قیمت بلیت خود را تا 100 درصد افزایش داده‌‌اند. البته موضوع پرواز با هواپیما تنها مسئله‌ای توریستی نیست. ممکن است زندگی بسیاری از ایرانیان را با دشواری روبرو و یا به خطر بیندازد. نمونه‌اش بیمارانی که برای مداوا و انتقال، نیازمند پرواز هستند. شهروندی به نام علی از تهران در تماس با روزنامه اطلاعات به این موضوع پرداخته: “قیمت بلیت هواپیما در پروازهای داخلی خیلی گران شده است و به همین دلیل اقشار كم درآمد برای مسافرت با هواپیما، كه گاهی برای بیماران ضرورت دارد، با مشكلاتی روبه‌رو شده‌اند كه جا دارد مسئولان ذی‌ربط در قیمت بلیت هواپیما برای بیماران نیازمند، تخفیف‌هایی قایل شوند.”
از کم‌فروشی تا نکته سنجی
گرانی که می‌آید، کم‌فروشی هم به دنبالش رواج پیدا می‌کند. برای نمونه، سعیدی از اسلامشهر به روزنامه جام جم گفته: “چه دلیلی دارد برخی از كارخانه‌ها و شركت‌ها، حبوبات خود را در بسته‌بندی‌های 900 گرمی عرضه می‌كنند و وقتی كه می‌خواهیم خرید كنیم به جای یك كیلویی به ما عرضه می‌كنند!”
رضا جندقی از تهران هم در تماس با ستون “حق با شماست” در روزنامه جام جم می‌گوید: “مردم چه گناهی كرده‌اند؟ چرا كالاهای ضروری مردم طی سه ماه اخیر این قدر گران شده است؟ دیگر قشر متوسط جامعه هم توان خرید ندارند، مردم چه‌كار كنند؟ قیمت‌ها انگار ساعتی و لحظه‌ای تغییر می‌كند و ما نمی‌دانیم با این حقوق بازنشستگی و مشكلات چه باید بكنیم؟ شما را به خدا یك مقدار به فكر این مردم باشید. مردم ما بسیار انسان‌های خوب و شریفی هستند. همان‌طور كه در مقاطع مختلف، مخصوصا هشت سال دفاع مقدس نشان دادند.”
مینایی از تهران هم در زمینه افزایش قیمت‌ها با ظرافت به نکته‌ای اشار کرده که خالی از لطف نیست: “آیا بهتر نیست سازمان حمایت از مصرف‌كننده و تولیدكننده كلمه مصرف‌كننده را از اسم طول و دراز خود بردارد؟ چون عملا طی یك سال گذشته تنها چیزی كه از این سازمان دیدیم و شنیدیم، خروجی آن بیشتر حمایت از تولیدكننده بوده و تنها كاری كه كرده این بوده كه نرخ پیشنهادی تولید‌كننده‌ها برای افزایش قیمت‌ها را با چند درصد جزیی كاهش تصویب كرده است. یا اینكه اگر سازمان حمایت از مصرف‌كننده هم است و با گشاده دستی كه در افزایش قیمت‌ها دارد، دستمزدها را هم افزایش دهد.”
تأثیرگرانی‌ها بررفتارمردم ، نکته‌ای است که از چشم یک شهروند ایرانی دور نمانده است. او در تلفن به خط ارتباطی روزنامه اطلاعات به این موضوع اشاره کرده و گفته است: “این روزها بیش از پیش شاهد برخوردهایی میان افراد جامعه هستیم و دلیل بیشتر آنها گرانی سرسام‌آور ارزاق و مایحتاج عمومی است كه موجب فشارهای روحی و روانی بر تمامی اقشار جامعه می‌شود. لازم است مسئولان تدبیری بیندیشند تا چنین رفتارهایی كه شایسته مردم ایران نیست، تكرار نشود.”
هرچند درهفته گذشته قیمت ارز به شکل نسبی کمی پایین آمد، اما این کاهش قیمت اثر زیادی دربازار نگذاشته و قیمت‌های گران، همچنان گران باقی مانده‌اند. درهمین زمینه، یك شهروند از سمنان تقاضا کرده: “خوب است حال كه قیمت ارز پایین آمده، كارخانجات داخلی نیز قیمت اجناس خود را پایین بیاورند تا مردم قدرت خرید داشته باشند.”
پیشنهادی که به نظر نمی‌رسد در شرایط امروز چندان قابلیت اجرایی شدن داشته باشد.
