عرصه سوم: ضرب و شتم زنان و مردان و بازداشت مادران به اتفاق نوزادان و کودکان در نظاهرات حمایت از زندانیان بیمار درویش، در آستانه برپایی جشن نوروز، گزارش نگرانکنندهای بود که از پایتخت ایران رسید.
برخی از حاضران در تظاهرات روزهای شنبه و یکشنبه در گفتوگو با رسانهها از برخورد خشونتآمیز پلیس با تظاهرکنندگان خبر دادهاند. برخوردهایی که منجر به جراحت برخی از تجمع کنندگان شد و در میان آنان زنان و مردان مسن وجود داشت.
صدیقه خلیلی، همسر حمیدرضا مرادی، وکیل درویش زندانی یکی از تظاهرکنندگان بوده است. او که خود چندین بار لگد خورده و به سختی می تواند راه رود، این گونه از مشاهدات خود به کمپین بین المللی حقوقبشر می گوید:”ماموران مثلا مسلمان بودند و محرم و نامحرم برایشان مهم بود اما ماموران مرد هم زنان را کتک میزدند و به آنها فحاشی میکردند. دخترم را که میخواست جلوی دستگیری عمویش را بگیرد با باتوم به سر و دست و پایش کوبیدند و موهایش را کشیدند و روسریش از سرش افتاد. همه را زدند. مادر درویش زندانی به نام رضا انتصاری را که زنی ۶۰ ساله است را روی زمین میکشیدند و کتک میزدند.”
به گفته خانم خلیلی حدود ۳۰۰ مرد و ۲۶ زن درویش توسط ماموران طی این دو روز دستگیر شدند که همگی آنها ساعت ۲ صبح دوشنبه ۱۹ اسفند ماه آزاد شدند.
او سپس از مشاهدات خود از روز نخست بازداشت می گوید:” اول ما را بردند ساختمان وزارت که نمیدانم به چه علت آنجا ما را قبول نکردند و بعد به زندان اوین برده شدیم. آن روز هوا خیلی سرد بود اما همه مردها را در حیاط نگه داشتند و زنها را به نمازخانه زندان اوین بردند. در بین ما چند بچه هم بود. یک نوزاد سه ماهه و چند بچه ۲ تا ۳ ساله. ساعت ها در نمازخانه بودیم بدون اینکه به بچه ها آب و غذا داده شود و آنها گریه میکردند.”
مریم شیرینی، همسر امیر اسلامی وکیل زندانی دراویش گنابادی که او نیز می گوید به دلیل ضرب و شتم روز شنبه توسط ماموران امنیتی قادر به راه رفتن نیست، از وقایع روز شنبه و هجوم ماموران امنیتی به “جرس” میگوید: “در اعتراض به وضعیت عزیزان دربندمان در جلوی دادستانی تجمع مسالمتآمیز و همراه با سکوت داشتیم که ناگهان نیروهای امنیتی و اطلاعات به طرف ما حمله کردند و با لگد و باتوم شروع به ضرب و شتم ما کردند. حدود دویست و سیصد نفر را بازداشت کردند و بردند. به حدی بی رحمانه ما را مورد ضرب و شتم قرار دادند که قابل توصیف نیست؛ حتی میدیدند که پای من شکسته است باز با لگد به پای شکستهام میزدند که الان قادر به راه رفتن نیستم و بخاطر همین در تجمع امروز شرکت نکردم.”
تظاهرکنندگان میپرسند:” مگر خواسته ما چیست؟ این خواسته زیادی است که میگوییم بیماران دربند ما را به بیمارستان جهت درمان منتقل کنید؟ آیا نگرانی از سلامت جان عزیزان دربندمان نیاز به برخوردهای خشونت آمیز و ضرب و شتم زنان دارد؟”
اما رئیس پلیس تهران که به مامورانش دستور ضرب وشتم داده است به نمایندگان تظاهرکنندگان می گوید:” من مرد هستم و مطمئن باشید به وعده ای که میدهم عمل میکنم، شما بروید اگر تا فردا ساعت ده صبح اینها را منتقل نکردند و تغییری در شرایط داده نشد دوباره فردا بیایید اینجا و تجمع کنید.”
اما تظاهرکنندگان فردا نیز آمدند و کتک خوردند و هیچ کس از رئیس پلیس نپرسید که او از کجا چنین وعده ای را به تظاهرکنندگان داده است.
ضرب و شتم دراویش تظاهرکننده در تهران زمانی روی داد که کاترین اشتون برای مذاکره با مقامات جمهوریاسلامی وارد تهران شده بود.
اشتون در این دیدار به شکل غیرمنتظره ای با تعدادی از فعالان زن از جمله نرگس محمدی و همچنین گوهرعشقی مادر ستار بهشتی کارگر وبلاگ نویس نیز دیدار کرد. برخی رسانه ها نوشتند کاترین اشتون، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در سفرش به تهران بر رعایت حقوق بشر تاکید کرده است.
مایکل مان، سخنگوی کاترین اشتون نیز در صفحه توئیتر خود نوشت که خانم اشتون در دیدار با آقای ظریف، وزیر خارجه ایران درباره حقوقبشر نیز گفتوگو کرد.
اشتون دیدار با جمعی ازفعالان زن ایرانی را در روز جهانی زن افتخاری بزرگ دانسته و گفته است که درباره موضوعات مربوط به زنان با زنان ایرانی گفتوگو داشته است.
اما حقوقبشر در ایران همچنان دستخوش رقابت های سیاسی داخلی و بین المللی است. از یک سو دولت حسن روحانی میکوشد تا حقوقبشر به شکلی حداقلی در کشور رعایت شود، اما ازسوی دیگر دستگاههای دیگر نظام تلاش خویش را برای نقض حقوقبشر در ابعاد مختلف افزایش دادهاند.
دراویش جز فرقه های به رسمیت شناختهشده از سوی جمهوریاسلامی هستند. علی یونسی مشاور رییس جمهوری ایران در امور اقوام و اقلیت ها در گفت و گویی با روزنامه اعتماد، از حمله گروه های افراطی مذهبی به آنان انتقاد می کند و آن را به برخی از نیروهای خودسر دستگاههای امنیتی نسبت می دهد: ” بعضی از فرقه های مسلمان مورد حساسیت هستند مانند دراویش. اینکه اجبار کنند دراویش سبیلشان را بتراشند یک کار غلطی است و هیچ توجیه بردار نیست که بعضی از ادارات ما آنها را تحت فشار قرار دهند که حتما باید سبیلشان را کوتاه کنند. این کار یک دستور خودسرانهیی است که بعضی از ادارات ما، یا اگر عدهیی از پیروان یک فرقه مثلا سالی یک بار بر سر قبر بزرگ آن فرقه من باب احترام جمع میشوند، حق نداریم محدودشان کنیم و بگذاریم عدهیی سرخود بیایند آنها را مورد تعرض قرار دهند و حتی پلیس باید امنیت آنها را تامین کند.”
گرچه خانم اشتون گفته است در سفرش به تهران بر رعایت حقوق بشر تاکید کرده اما آیا تا مسئله هسته ای باقی است اراده ای جدی نزد مذاکرات کنندگان اروپایی برای دنبال کردن مسئله حقوق بشر در ایران ایجاد خواهد شد. شاید جسارت نیروهای امنیتی در ضرب وشتم دراویش تظاهر کننده در روز سفر اشتون خود پیامی از سوی بخش سختافزاری جمهوریاسلامی به مقامات اروپایی باشد.