عرصه سوم – بحران حقوق بشر درایران سبب گسترش گفتمان حقوق بشری در جامعه و افزایش آگاهی و حساسیت مردم نسبت به موارد نقض آن است. مبارزه با تبعیض قومی و پایمال کردن حقوق انسانی اقلیت ها یکی از عرصه های فعالیت برای عدالت اجتماعی است. رواج گفتمان حقوق بشری درمیان مردم سبب واکنش آنها به حوادث روزمره ، اطلاع رسانی، اعتراض و چارهاندیشی است. یکی از آخرین نمونهها در این زمینه واکنش اعتراضی بعضی از رسانهها و هم اعضای شبکه های اجتماعی به خبر جلوگیری از ورود شهروندان افغانی به پارک کوهستانی صفه در شهر اصفهان در روز سیزده بدر امسال بود.
مخالفت با اقدام تبعیض آلود و توهین آمیز مسئولان شهری در اصفهان به بهانه حفظ امنیت در جلوگیری از ورود شهروندان افغانی به پارک صفه بلافاصله مورد اعتراض قرار گرفت. گزارش ها حاکی است که شماری از کاربران اینترنتی این اقدام را نژادپرستانه و توهین آمیز دانسته و آن را به شدت محکوم کردند.
به گزارش رسانههای اجتماعی تنی چند از فعالان حقوق بشر با در دست داشتن پلاکارهایی درمخالفت با این اقدام مسئولان با شعار: من هم افغانی ام» به این مسأله اعتراض کردند.
سایت ایران امروز درگزارشی از این واقعه در تشریح وضعیت اسف بار زندگی افغان ها درایران می نویسد:
« محرومیت از تمام حقوق اجتماعی
بر خلاف نظر برخی از معترضان به جلوگیری از ورود افغانها به پارک صفه، چنین برخوردهایی «بیسابقه» نیست. در سالهای اخیر گزارشهای فراوانی از بدرفتاری حکومت و حتی مردم ایران با خارجیتباران مقیم این کشور به ویژه شهروندان افغان منتشر شده است. خبرگزاری فارس ۱۷ مرداد ۹۰ از قول احمد دردشتی موسس «انجمن خیریه حضرت ابوالفضل استان اصفهان» نوشت «طبق قانون پیوند اعضای هر ایرانی به هموطن خود امکانپذیر است و پیوند از یک ایرانی به افاغنه انجام نمیشود.»
« مطابق تصمیمی که از سوی دولت و مجلس حمایت میشود فرزندان زنان ایرانی که با مردان خارجی ازدواج کرده باشند از داشتن تابعیت ایران محروم هستند. سایت خبرآنلاین ۲۵ مرداد ۹۰ با استناد به آمار اداره کل اتباع خارجی استانداری تهران نوشت «۳۲ هزار کودک بدون هویت و شناسنامه حاصل ازدواج زنان و دختران ایرانی با اتباع بیگانه» هستند. خبرآنلاین مینویسد «این کودکان که اغلب از پدران افغانی هستند نه شناسنامه دارند و نه میتوانند تابعیت ایرانی داشته باشند و از هیچ حقوق قانونی برخوردار نیستند.»
انتقاد از رفتار «بیشرمانه» با افغانها
ایجاد محدودیت برای تحصیل کودکان افغان در مدرسههای ایران و جلوگیری از ورود افغانها به برخی از مکانهای عمومی از جمله برخی استخرها و ورزشگاهها نیز سابقهای طولانی دارد. جمهوری اسلامی مدعی است از بیش از سه دهه پیش مهمترین پناهگاه آوارگان افغان بوده است. برآورد میشود از زمان اشغال افغانستان توسط ارتش شوروی سابق در سال ۱۳۵۷ تا کنون ۳ میلیون مهاجر افغان به ایران پناه آوردهاند.
مطابق بعضی از آمارهای وزارت کشور در حال حاضر حدود دو میلیون افغان در ایران هستند که تنها به ۹۰۰ هزار نفرشان مجوز اقامت داده شده است. بسیاری از شهروندان افغانستان بدون داشتن اجازهی کار مجبورند با حقوقی کمتر کارهای سختتری نسبت به ایرانیان را انجام دهند.”