عرصه سوم: آموزگاران یکی از مهمترین فعالان مدنی بشمار می روند. بر اساس آمار رسمی تا سال 90 تعداد 920 هزار آموزگار در کشور مشغول تدریس در مقاطع ابتدایی تا متوسطه بوده اند اما کارفرمای بزرگی چون دولت همواره مانع بزرگی برای متشکل شدن آنان و بیان مطالباتشان بوده است.
از سوی دیگر فقدان یک سازمان مدنی که بتواند با امینت و آزادی فعالیت و مطالبات آنان را اعاده نماید یکی از دغدغه مهم این صنف مهم در جامعه مدنی است. پیش از روی کار آمدن دولت محمود احمدی نژاد چندین گروه از معلمان تلاش کردند تا کانونها و انجمنهایی را برای فعالیتهای صنفی خویش به ثبت رسانده و مطالبات خویش را از این مسیر دنبال کنند. تلاشها نتیجه داد و نهایتا کانون صنقی معلمان موفق به اخذ مجوز از وزارت کشور شد اما با تغییر دولت عرصه بر این کانون صنفی بتدریج تنگ شد و تعدادی از اعضای هیات مدیره و فعالان کانون بازداشت، محاکمه و راهی زندان شدند.
کانون صنفی معلمان در نامه ای که اخیرا برای حسن روحانی رییس جمهور جدید فرستاده نوشته است:”ما در هشت سال اخیر بُغض های شکسته در گلو را فرو خوردیم و در این سال ها تمامِ خواسته های برحقّمان را با رفتارهایی کاملاً مدنی در قالب دیدار با دولتمردان و مجلسیان، مکاتبات و طومارهای بی پاسخ و تجمّعات اعتراضیِ آرام، اعلام نمودیم ولی در کمال تأسّف با برخوردهای امنیّتی مواجه شدیم و چیزی جز زندان، تبعید و اخراج عاید معلّمان ِ حق طلب نشد!”
این کانون سپس مطالبات خویش را از رییس دولت جدید فهرست می کند:”ما فرهنگیان کشور، شما را در اجرای برنامه های فوق یاری نموده، با جان و دل برای تحقّق آنها تا آخر در کنار شما می مانیم امّا خواسته هایی داریم که فوریّت اجرای آنها درخواست مؤکّد فرهنگیانی است که مهم ترین حامی شما در انتخابات ریاست جمهوری بودند:
۱- با توجّه به اعلام جناب آقای آملی لاریجانی در هفته ی قوّه ی قضائیّه، مبنی بر همکاری و همراهی با جنابعالی، از شما می خواهیم رایزنی های لازم را با ایشان جهت آزادی فعّالان صنفی فرهنگیان؛ آقایان : رسول بداقی، محمود باقری، عبدالله مؤمنی، محمد داوری و مختومه کردن پرونده ی سایر فعالان صنفی معلمان در سراسر کشور به عمل آورید.
این افراد ِدلسوز، به نمایندگی از معلّمان کشور، مسائل و مشکلات و خواسته های صنفی فرهنگیان را مطرح نموده، به نقد عملکرد مسؤولان پرداخته اند، این امر بخشی از حقوق شهروندی هر ایرانی است. متأسّفانه وزارت آموزش و پرورش نیز همسو با دستگاه قضا برخلاف اصول قانونی و اخلاقی اقدام به قطع حقوق همکاران زندانی ما نموده است.
۲- کشورهای توسعه یافته کلید پیشرفت و توسعه ی خود را در توجّه ویژه به آموزش و پرورش به عنوان زیربنایی ترین نهادِ جامعه می دانند. اجرای برنامه های بزرگ و طرح های تحوّل در این نهاد، اگر با اقبال معلّمان مواجه شود با موفّقیّت قرین خواهد بود. امروزه در پی ِ بی توجّهی دولت به آموزش و پرورش، قاطبه ی معلّمان کشور اعم از شاغل و بازنشسته، در زیر خط فقر به سر می برند. لازم است بدون تعارفات مرسوم و به صورت روشن این واقعیّت را بیان کنیم، تا زمانی که دغدغه ی اصلی معلّمان کشور تأمین معیشت باشد و برای رفع این دغدغه به مشاغل دوّم و سوّم روی بیاورند، دنبال کردن هرگونه تحوّلی در این وزارتخانه از حدّ بخشنامه و بایگانی ادارات و مدارس فراتر نخواهد رفت. بر این اساس فراهم نمودن رضایت شغلی و رفع دغدغه های معیشتی ایشان کلید موفّقیّت، نه تنها در آموزش و پرورش که در سایر حوزه ها نیز خواهد بود.
۳- یکی از مهم ترین خواسته های فرهنگیان کشور از جنابعالی، انتخاب وزیری کاردان، دردآشنا، باتجربه، معتقد به ارتقای معیشت و منزلت معلّمان و پایبند به تعامل با تشکّل های صنفی فرهنگیان – که بهره بردن از فعّالیّت آنها را مورد تأکید قرار داده اید – می باشد. امید است با درایت و تدبیر شما این امر محقق گردد.”
در همین راستا شنیده شده است محمد علی نجفی که در بیست سال گذشته وزیر آموزش و پرورش بوده است بار دیگر از سوی حسن روحانی برای این پست پیشنهاد شده است. وی خود نیز طی مصاحبه ای این شنیده را تایید کرده است. نجفی در این رابطه گفته است:”رئیس جمهور منتخب از وی برنامهای برای وزارت آموزش و پرورش خواسته است و در صورت معرفی به مجلس از سال 93 تغییرات جدی در آموزش و پرورش به وقوع خواهد پیوست.” نجفی هم اکنون عضو شورای شهر تهران و یک اصلاج طلب است و در دولتهای پیشین علاوه بر آموزش و پرورش به عنوان وزیر فرهنگ و آموزش عالی و همچنین رییس سازمان برنامه و بودجه فعالیت کرده است. وی همچنین پایه گذار مدارس خصوصی در ایران بوده است.
یکی از مهمترین دغدغه های معلمان در ایران وضعیت معیشت و درآمد پایین آنان است. محمد تقی فلاحی یک فعال صنفی در این رابطه گفته است:”یک معلم زمانی که رسمی میشود، ۵۰۰ هزار تومان حقوق میگیرد که قاعدتا این دستمزد جوابگوی نیازهای معیشتیاش نیست.”
کانون صنفی معلمان می تواند یکی از بزرگترین سازمانهای جامعه مدنی ایران باشد اما دولت و مباشران امنیتی همواره از فعالیت سازمانهای بزرگ مدنی هراسان بوده اند و این یکی از مهمترین چالشهای جامعه مدنی ایرانی است.
محمدرضا سرداری