از ۱۳۸۹ تا ۱۳۹۵ [۴۳ فریم]

انتصاب فقهای شورای ششم
انتصاب فقهای شورای ششم

آیت الله خامنه ای طی حکمی آقایان جنتی و رضوانی و مدرسی یزدی را مجدد به عنوان فقهای شورای نگهبان انتخاب کرد.

معرفی حقوقدانان شورا ششم
معرفی حقوقدانان شورا ششم

قوه قضائیه پنج حقوق دان شامل محمدرضا علیزاده، محمد سلیمی، سیامک ره پیک، محمد هادی صادقی و احمد بیگی حبیب آبادی را به عنوان نامزد عضویت در شورای نگهبان به مجلس معرفی کرد که سه نفر اول به شورای نگهبان راه یافتند.

رد عضویت در بنياد اروپايي مديريت كيفيت

شورای نگهبان با لايحه عضويت دولت جمهوري اسلامي ايران در بنياد اروپايي مديريت كيفيت مصوب دولت دوم احمدی نژاد مخالفت کرد.

تفسیر اصل ۷۵ قانون اساسی

شورای نگهبان اولین تفسیر خود از اصل ۷۵ قانون اساسی را اعلام کرد. ۱ـ درج عبارت «از محل صرفه‌جویی»، به نحو مطلق و برای مدت نامحدود و بدون تعیین محل و همچنین درج، عبارت «پیش‌بینی در بودجه سنواتی»، بدون تأمین منبع و نیز درج عبارت‌های «از محل اعتبارات مصوب مربوط» و «از محل اعتبارات مصوب دستگاه»، اگر مستلزم بار مالی جدید بوده، طریق جبران کاهش درآمد یا تأمین هزینه جدید مذکور در اصل ۷۵ قانون اساسی محسوب نمی‌گردد. ۲ـ درمورد بند یک سؤال دوم یعنی «معلوم نشدن طریق کاهش درآمد یا تأمین هزینه جدید»، با توجه به اینکه اصل طرح یا پیشنهاد به صراحت اصل ۷۵ قانون اساسی قابل طرح در مجلس نبوده، بنابراین قابل ارجاع به مجمع تشخیص مصلحت نظام نیز نمی‌باشد. درخصوص سایر موارد، این شورا به نظر تفسیری نرسید.

تفسیراصل۱۳۳ قانون اساسی

شورای نگهبان اولین تفسیر خود از اصل ۱۳۳ قانون اساسی را اعلام کرد. «با توجه به وضوح اصول قانون اساسی خصوصاً اصل ۱۳۳، هرگونه تغییر در وظایف و اختیارات قانونی و نیز ادغام دو یا چند وزارتخانه، باید به تصویب مجلس شورای اسلامی برسد و تا قبل از تصویب مجلس، تغییری در مسئولیت و اختیارات وزیران و وزارتخانه‌های قبلی به وجود نخواهدآمد. وزیر وزارتخانه‌های جدید یا ادغام‌شده، در هر صورت وزیر جدید محسوب‌شده و نیاز به اخذ رأی اعتماد از مجلس شورای اسلامی دارد.»

تفسیر اصل ۱۳۵ قانون اساسی

شورای نگهبان دومین تفسیر خود از اصل ۱۳۵ قانون اساسی را اعلام کرد. «با توجه به اصول متعدد قانون اساسی و ظهور ذیل اصل ۱۳۵ و سابقه تاریخی وضع آن، رئیس‌جمهور نمی‌تواند شخصاً سرپرستی وزارتخانه‌هایی که وزیر ندارند را برعهده بگیرد.»

تفسیر اصل ۱۳۸ قانون اساسی

شورای نگهبان اولین تفسیر خود از اصل ۱۳۸ قانون اساسی اعلام کرد. «بدیهی است رئیس قوه قضائیه نمی‌تواند برای دستگاه‌های خارج از این قوه آیین‌نامه وضع نماید، اما می‌تواند در حدود اختیارات مذکور در قانون اساسی، آیین‌نامه تصویب کند، در این صورت آیین‌نامه مصوب ایشان برای همه دستگاه‌ها لازم‌الاتباع است.»

تایید تعطیلات عید فطر

شورای نگهبان با طرح افزایش تعطیلی عید فطر به دو روز مصوب مجلس هشتم موافقت کرد.

ادعای حمله به شورای نگهبان

آیت الله مدرسی عضو فقهای شورای نگهبان: در فتنه 88 نزدیک به یک میلیون حمله به سایت شورای نگهبان داشتیم.

رد قانون مجازات قاچاق اسلحه

شورای نگهبان با طرح اصلاح قانون مجازات قاچاق اسلحه و مهمات و دارندگان سلاح و مهمات غيرمجاز مخالفت کرد.

رد صلاحیت ۳۴۴۴ کاندیدای مجلس
رد صلاحیت ۳۴۴۴ کاندیدای مجلس

در نهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی در انتخابات مجلس شورای اسلامی ۵۲۸۳ تن نام‌نویسی کردند که بیش از دوهزار نفر توسط شورای نگهبان رد صلاحیت شدند و در نهایت ۳۴۴۴ نامزد در انتخابات شرکت کردند.

ابراز خرسندی آیت الله جنتی از رای نیاوردن عده ای

آیت الله احمد جنتی، دبیر شورای نگهبان، در خطبه های دیروز نماز جمعۀ تهران در اظهاراتی در خصوص انتخابات مجلس نهم گفت : “از مردم به دلیل رأی ندادن به افرادی که نباید انتخاب می شدند، تشکر می کنم.

رد قانون تابعیت از طریق مادر
رد قانون تابعیت از طریق مادر

شورای نگهبان با طرح اصلاح قانون تعيين تكليف تابعيت فرزندان حاصل از ازدواج زنان ايراني با مردان خارجي مصوب مجلس هشتم به دلیل مغایرت با قانون اساسی مخالفت کرد.

تفسیراصول۱۳۸و۸۵ قانون اساسی

شورای نگهبان تفسیر خود از اصول ۸۵ و ۱۳۸ قانون اساسی را اعلام کرد. «هیئت وزیران پس از اعلام نظر رئیس مجلس شورای اسلامی مکلف به تجدیدنظر و اصلاح مصوبه خویش است؛ در غیر این صورت پس از گذشت مهلت مقرر قانونی، مصوبه مورد ایراد ملغی الاثر خواهد شد.»

تفسیر اصل ۱۳۵ قانون اساسی

شورای نگهبان اولین تفسیر خود از اصل ۱۱۳ قانون اساسی را اعلام کرد.۱ ـ مستفاد از اصول متعدد قانون اساسی آن است که مقصود از مسئولیت اجراء در اصل ۱۱۳ قانون اساسی، امری غیر از نظارت بر اجرای قانون اساسی است. ۲ ـ مسئولیت رئیس جمهور در اصل ۱۱۳ شامل مواردی نمی‌شود که قانون اساسی تشخیص، برداشت، نوع و کیفیت اعمال اختیارات و وظایفی را به عهده مجلس خبرگان رهبری، شورای نگهبان، مجمع تشخیص مصلحت نظام، مجلس شورای اسلامی، قوه قضائیه و هر مقام و دستگاه دیگری که قانون اساسی به آن‌ها اختیار یا وظیفه‌ای محول نموده است. ۳ ـ در مواردی که به موجب قانون اساسی رئیس جمهور حق نظارت و مسئولیت اجراء ندارد، حق ایجاد هیچ گونه تشکیلاتی را هم ندارد.

خط و نشان شورا برای «عاملان فتنه»

سخنگوی شورای نگهبان اعلام کرد: عاملان فتنه 88 نمی‌توانند در انتخابات شرکت کنند.

رد طرح تقویت مرزبانی

شورای نگهبان با طرح تقویت مرزبانی جمهوری اسلامی ایران مصوب مجلس نهم به دلیل مغایرت با قانون اساسی مخالفت کرد.

تفسیر اصل ۵۲ قانون اساسی

شورای نگهبان تفسیر خود از اصل ۵۲ قانون اساسی را اعلام کرد.- در خصوص سؤال اول، تغییر در ارقام بودجه به نحوی که شاکله بودجه را تغییر دهد، امکان­پذیر نیست و نتیجتاً خلاف اصل ۵۲ قانون اساسی می‌باشد، در مورد سؤال دوم این شورا به نظر تفسیری نرسید.

درگذشت آیت الله رضوانی
درگذشت آیت الله رضوانی

آیت الله غلامرضا رضوانی عضو فقهای شورای نگهبان در دوره‌های اول، سوم، چهارم، پنجم و ششم درگذشت.

رد صلاحیت ۶۷۸ کاندیدای ریاست جمهوری۱۱
رد صلاحیت ۶۷۸ کاندیدای ریاست جمهوری۱۱

در یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری ۶۸۶ نفر نام‌نویسی کرده‌بودند که تنها 8 نفر از سوی شورای نگهبان تایید صلاحیت شدند.

معرفی مهدی شب‌ زنده دار به شورا
معرفی مهدی شب‌ زنده دار به شورا

آیت الله خامنه ای طی حکمی آیت الله محمدمهدی شب زنده دار را به عنوان جانشین آیت الله غلامرضا رضوانی (درگذشت) به عضویت شورای نگهبان منصوب کرد.

معرفی فقهای جدید شورا
معرفی فقهای جدید شورا

آیت الله خامنه ای طی حکمی آقایان محمد یزدی، هاشمی شاهرودی، و محمد مومن قمی را مجدد به عنوان فقهای شورای نگهبان منصوب کرد.

معرفی حقوقدانان جدید شورا
معرفی حقوقدانان جدید شورا

قوه قضائیه چهار حقوقدان را به مجلس معرفی کرد که پس از رای گیری محسن اسماعیلی، سام سوادکوهی، نجات ابراهیمیان حائز آرای لازم شدند و به شورای نگهبان راه یافتند اما سخنگوی شورای نگهبان یعنی عباسعلی کدخدایی از راهیابی باز ماند.

تایید طرح ازدواج با فرزند خوانده

شورای نگهبان با وجود مخالفت ها و اعتراض های فراوان برخی کارشناسان و شماری از روزنامه نگار طرح جنجالی مجلس درباره موافقت با ازدواج سرپرست با فرزند خوانده را تایید کرد.

رد طرح تشکیل سازمان مدیریت

شورای نگهبان با طرح تشکیل سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور مصوب مجلس نهم به دلیل مغایرت با قانون اساسی مخالفت کرد.

روایت سخنگو از رد صلاحیت‌‌ هاشمی
روایت سخنگو از رد صلاحیت‌‌ هاشمی

عباسعلی کدخدایی، سخنگوی سابق شورای نگهبان ایران، گفت که این شورا از طریق علی لاریجانی و حسن روحانی به اکبر هاشمی رفسنجانی پیغام داد که او در یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری رد صلاحیت شده و بهتر است انصراف دهد، اما آقای هاشمی رفسنجانی این توصیه را نپذیرفت.

رد لایحه تجارت

شورای نگهبان با لایحه تجارت مصوب هیات دولت اول حسن روحانی به دلیل مغایرت با قانون اساسی مخالفت کرد.

انتخاب سخنگوی جدید شورا

نجات الله ابراهیمیان به عنوان سخنگوی شورای نگهبان انتخاب شد. پیش از آن یعنی از تیر ماه 92 تا تیر ماه 93 شورای نگهبان هیچ سخنگویی نداشت.

تفسیر اصل ۱۳۶ قانون اساسی

شورای نگهبان اولین تفسیر خود از اصل ۱۳۶ قانون اساسی را اعلام کرد. «استیضاح و رأی عدم اعتماد به وزیر» و «فوت وزیر» تغییر محسوب می­شود و در خصوص سایر موارد سؤال معموله، این شورا به نظر تفسیری نرسید. پاسخ به سؤال دوم نیز با توجه به پاسخ سؤال اول موضوعاً منتفی است.

تایید طرح حمایت از آمران به معروف

شورای نگهبان طرح حمایت از آمران به معروف و ناهیان از منکر را با توجه به اصلاحات انجام شده مغایر با موازین شرع و قانون اساسی ندانست و تایید کرد.

رد طرح استانی شدن انتخابات

شورای نگهبان ایران طرح استانی – شهرستانی شدن انتخابات مجلس را مغایر شرع و قانون اساسی دانست و رد کرد.

تایید برجام

شورای نگهبان مصوبه برجام (برنامه جامع اقدام مشترک) را تأیید کرد.

استعفای سخنگوی‌شورا
استعفای سخنگوی‌شورا

نجات الله ابراهیمیان سخنگوی شورای نگهبان به دلیل اختلاف نظر با اعضای شورا به ویژه احمد جنتی دبیر شورای نگهبان از سمت خود استعفا داد اما مورد موافقت اعضای شورای نگهبان قرار نگرفت. ابراهیمیان اعلام کرده بود نیازی به موافقت اعضای شورای نگهبان با استعفایش ندارد.

رد صلاحیت ۶۳۵ کاندیدای خبرگان
رد صلاحیت ۶۳۵ کاندیدای خبرگان

در پنجمین انتخابات مجلس خبرگان ۸۰۱ نفر از جمله ۱۶ زن ثبت‌نام کردند که اتفاقی بی‌سابقه بود. اما شورای نگهبان ۶۴۰ نفر از نامزدهای این انتخابات از جمله نوه آیت‌الله خمینی، بنیانگذار جمهوری اسلامی را رد صلاحیت کرد.

صلاحیت تمامی کاندیداهای زن رد شد
صلاحیت تمامی کاندیداهای زن رد شد

در پنجمین انتخابات مجلس خبرگان، صلاحیت هیچ‌یک از زنان، برخی از اعضای کابینه، و برخی از اعضای سابق این مجلس مورد تأیید قرار نگرفت.

رد صلاحیت ۷۴۰۳ کاندیدای مجلس دهم

در دهمین دورهٔ انتخابات مجلس شورای اسلامی با ثبت نام ۱۲۱۲۳ نفر، هیئت نظارت شورای نگهبان، با رد صلاحیت و عدم احراز صلاحیت ۶۱٪ از کاندیداها، بی‌سابقه‌ترین و گسترده‌ترین رد صلاحیت تاریخ جمهوری اسلامی ایران را رقم زد. برخی از نمایندگان در مجلس نهم نیز، توسط شورای نگهبان رد صلاحیت شدند و مجوز حضور در بین کاندیداها برای انتخابات مجلس دهم را نیافتند.، پنجاه نفر از نمایندگان مجلس نهم میان رد صلاحیت شدگان قرار داشتند.

رد صلاحیت عباسی‌فرد عضو سابق شورا

شورای نگهبان صلاحیت محمدرضا عباسی فرد که سابقه 12 سال عضویت در شورای نگهبان را داشت برای نامزدی انتخابات مجلس خبرگان رد کرد.

درخواست حکم حکومتی از رهبری

حسن روحانی رییس جمهوری از رهبر جمهوری اسلامی تقاضای حکم حکومتی برای حل مشکل رد صلاحیت شدگان کرد، تقاضایی که پاسخی بدان داده نشد.

رد صلاحیت مینو خالقی
رد صلاحیت مینو خالقی

شورای نگهبان در نامه‌ای به استاندار اصفهان ارای منتخب سوم مردم این شهر در انتخابات مجلس دهم را باطل کرد. بدین ترتیب مینو خالقی با وجود کسب اکثریت ارا از ورود به شورا باز ماند.

تایید ممنوعیت کاری بازنشستگان

شورای نگهبان با طرح ممنوعیت به کارگیری بازنشستگان مصوب مجلس نهم موافقت کرد.

تایید طرح جرم سیاسی
تایید طرح جرم سیاسی

شورای نگهبان با طرح جرم سیاسی موافقت کرد.

رد لایحه تاسیس صندوق بیمه همگانی

شورای نگهبان با لایحه تاسیس صندوق بیمه همگانی حوادث طبیعی به دلیل مغایرت با قانون اساسی مخالفت کرد.

رد طرح مشاغل حساس

شورای نگهبان با مصوبه مجلس دهم درباره طرح نحوه به کارگیری افراد در مشاغل حساس به دلیل مغایرت با شرع و قانون اساسی مخالفت کرد.


منابع تایم لاین



در ۲۴ تیر ۱۳۸۹ آیت الله خامنه ای طی حکمی مجددا آقایان جنتی و رضوانی و مدرسی یزدی را به عنوان فقهای شورای نگهبان انتخاب کرد. رئیس وقت قوه قضائیه، صادق آملی لاریجانی نیز پنج حقوقدان شامل محمدرضا علیزاده، محمد سلیمی، سیامک ره پیک، محمد هادی صادقی و احمد بیگی حبیب آبادی را به عنوان نامزد عضویت در شورای نگهبان به مجلس معرفی کرد که سه نفر اول به شورای نگهبان راه یافتند. 

در ۳۱ فروردین ۱۳۹۲آیت الله غلامرضا رضوانی عضو فقهای شورای نگهبان در دوره‌های اول، سوم، چهارم، پنجم و ششم پس از ۳۴ عضویت در شورای نگهبان درگذشت. چند ماه بعد در تیر ۱۳۹۲ آیت الله خامنه ای طی حکمی محمدمهدی شب زنده دار را به عنوان جانشین غلامرضا رضوانی و آقایان محمد یزدی، هاشمی شاهرودی، و محمد مومن قمی را مجدد به عنوان فقهای جدید شورای نگهبان منصوب کرد. در همین زمان صادق لاریجانی رئیس وقت قوه قضائیه چهار حقوقدان را به مجلس معرفی کرد که پس از رای گیری محسن اسماعیلی، سام سوادکوهی، نجات ابراهیمیان حائز آرایلازم شدند و به شورای نگهبان راه یافتند اما سخنگوی شورای نگهبان یعنی عباسعلی کدخدایی از راهیابی باز ماند.

در تیرماه ۱۳۹۳ نجات الله ابراهیمیان به عنوان سخنگوی شورا انتخاب شد. پیش از آن یعنی از تیر ماه ۹۲ تا تیر ماه ۹۳ شورای نگهبان هیچ سخنگویی نداشت.

۱۸ ماه بعد در ۲۶ دی ماه ۱۳۹۴ نجات الله ابراهیمیان سخنگوی شورای نگهبان به دلیل اختلاف نظر با اعضای شورا به ویژه احمد جنتی دبیر شورای نگهبان از سمت خود استعفا داد اما مورد موافقت اعضای شورای نگهبان قرار نگرفت. ابراهیمیان اعلام کرده بود نیازی به موافقت اعضای شورای نگهبان با استعفایش ندارد.

در این دوره از شورای نگهبان مجموعا ۱۵ نفر شامل ۷  فقیه و ۸ حقوقدان حضور داشته اند. 



در این دوره نظارت بر انتخابات‌های مجالس نهم و دهم، ریاست جمهوری یازدهم و خبرگان پنجم بر عهده شورای نگهبان بود. حاصل نظارت شورای نگهبان بر انتخابات مجلس نهم رد صلاحیت ۳۴۴۴ نفر از ۵۲۸۳ کاندیدای انتخاباتی بود. در انتخابات ریاست جمهوری یازدهم تنها ۸ نفر توانستند از سد شورای نگهبان عبور کنند و مابقی ۶۷۸ کاندیدای انتخاباتی همگی رد صلاحیت شدند. اکبر هاشمی رفسنجانی سرشناس‌ترین چهره‌های رد صلاحیت شده توسط شورا بود. در انتخابات خبرگان پنجم نیز آمار رد صلاحیت‌ها کاماکان بالا بود. در این دور شورای نگهبان صلاحیت ۶۴۰ نفر منجمله تمامی ۱۶ کاندیدای زن و همچنین افرادی نظیر سید حسن خمینی و یا محمد رضا عباسی فرد عضو سابق شورای نگهبان رد شد. رد صلاحیت مینو خالقی پس از انتخاب توسط مردم اصفهان یکی دیگر از تصمیمات پر حاشیه شورا در این دوره بوده است.



در دوره ششم شورای نگهبان هم بسیاری از قوانین توسط شورا تایید و رد شدند. رد عضویت در بنياد اروپايي مديريت كيفيت، رد قانون مجازات قاچاق اسلحه، رد قانون تابعیت از طریق مادر، رد طرح تقویت مرزبانی و تایید طرح ازدواج با فرزند خوانده از جمله مهمترین قوانین مورد بحث در دوره ششم بودند. لازم به ذکر است که متن برجام توسط شورای ششم نگهبان تصویب شده است. 



در دوره ششم شورای نگهبان، این شورا ۹ بار اقدام به ارائه تفسیر از اصول مختلف قانون اساسی کرده است. این اصول عبارت بودند از اصول ۱۳۳-۱۳۵-۱۳۸-۸۵-۱۱۳-۷۵-۱۳۶. اصل ۱۳۸ در این دوره دوبار مورد تفسیر قرار گرفته است. در یکی از تفاسیر اصل ۱۳۸ آماده است: بدیهی است رئیس قوه قضائیه نمی‌تواند برای دستگاه‌های خارج از این قوه آیین‌نامه وضع نماید، اما می‌تواند در حدود اختیارات مذکور در قانون اساسی، آیین‌نامه تصویب کند، در این صورت آیین‌نامه مصوب ایشان برای همه دستگاه‌ها لازم‌الاتباع است.»