عرصه سوم: بنیاد مدنی”آنا لینده” که برای تقویت روابط و گفت گوی فرهنگی میان مردم ساکن در منطقه اروپا- مدیترانه فعالیت می کند، نشستی با موضوع” نقش شهروندان در ساخت جامعه متکثر” در تونس برگزار کرده است.هدف از برگزاری این نشست تمرین گفت و گو میان شهروندان در مسیر ارزشهایی است که بنیاد “آنا لینده“ پس از گذشت سه سال از تحولات و تغییرات در کشورهای عربی دنبال می کند.
این نشست در روزهای 10 تا 12 بهمن ماه با حضور 80 رهبر و کارشناس سازمان های جامعه مدنی و نمایندگان شبکه های ملی این بنیاد، اتحادیه عرب و همچنین دو نهاد مدنی دیگر که با اتحادیه اروپا همکاری می کنند برگزار شد. در این نشست کوشیده شده تا به نقش جامعه مدنی در جوامع عربی حاشیه مدیترانه در قالب یک برنامه تدوین شده از سوی سازمان داواک با موضوع ” برنامه گفت و گو برای شهروندان” پرداخته شود.
اندره کلارت مدیر اجرایی این بنیاد نیز در بیان اهداف این نشست گفته است: “جامعه مدنی نقش اصلی را در چالشهای اخیر کشورهای عربی ایفا کرده است و اکنون باید در ساختن یک جامعه باز نقش آفرینی کند”.
الکساندر زفیرو نماینده اتحادیه اروپا در نشست تونس نیز گفته است این اتحادیه تلاش می کند تا طی همکاری با جامعه مدنی زمینه ایجاد گفت و گو میان دولت ها با شهروندان خود را فراهم سازد.این نشست همچنین شامل چندین کارگاه در زمینه آموزش، رسانه و مشارکت جوانان بوده است.
بنیاد “آنا لینده” نهادی غیر دولتی است که هدف آن تقویت روابط و گفت گوی فرهنگی میان مردم ساکن در منطقه اروپا- مدیترانه است. این بنیاد شبکه ای با بیش از 3000 سازمان جامعه مدنی را در 43 کشور تحت پوشش خویش قرار داده است.
تونس نخست کشوری بود که اعتراضات مدنی در آن کشور برای تغییر ساختار سیاسی و اجتماعی حاکم با کمترین هزینه جانی و مالی ثمر داد و سپس به سایر کشورهای عربی منطقه سرایت کرد.
شاید یکی از دستاوردهای حاصل از چنین نشست هایی خبری باشد که امروز از آن به انقلابی در تونس یاد شده است. قانون اساسی جدید تونس اخیرا با تصویب ماده ای برابری تعداد نمایندگان زن و مرد در مجالس قانونگذاری کشور و موازینی که برای دفاع از زنان در برابر خشونت، در نظر گرفته است که می تواند آغاز گر تغییرات تعیین کننده ای برای زنان این کشور باشد. تونس اولین کشور عربی است که چنین موادی را در دفاع از حقوق زنان در قانون اساسی خود می گنجاند.
پیشتر نیز کنفرانسی در تونس، با شرکت نمایندگانی از احزاب و سازمان های دموکراسی خواه کشورهای مختلف منطقه از جمله فلسطین، مصر، تونس، سوریه، یمن، لیبی، بحرین، الجزایر، مراکش، لبنان، اردن و ایران تشکیل شده بود که در آن چگونگی ایجاد تغییرات در نظام های سیاسی کشورهای خاورمیانه مورد بحث و بررسی قرار گرفت. در این همایش نمایندگانی از احزاب سوسیالیست اروپائی هم شرکت داشتند.
در این کنفرانس اردشیر امیر ارجمند- مشاور میرحسین موسوی و سخنگوی شورای هماهنگی راه سبز امید، نیز شرکت کرده بود و با حضور او ویژگی های جنبش دموکراسی خواهانه مردم ایران و چگونگی سرکوب آن مورد بحث و تبادل نظر قرار گرفت.
اردشیر امیر ارجمند در گفتگوئی با رادیوی بین المللی فرانسه، درباره جمع بندی تجارب شرکت کنندگان این همایش، به شباهت های جنبش های منطقه اشاره می کند و معتقد است که دموکراسی خواهی ویژگی اصلی مشترک در تمام این جنبش ها است.
به عقیده امیر ارجمند آنچه که وجه مشترک تجارب همه این جنبش ها بود، این نکته است که این جنبش ها باید قبل از هر چیز به تقویت جامعه مدنی در هرکشوری همت گمارند؛ زیرا حتی اگر ما در وهله اول هم به پیروزی دسترسی پیدا کنیم، برای استقرار دموکراسی پایدار، نیاز به یک جامعه مدنی قوی داریم.
اکنون به نظر می رسد انتقال تجربه میان جوامع مدنی در کشورهایی که دارای مشکلات یکسان و فرهنگی نزدیک هستند می تواند در نظر فعالان مدنی گیرد. آنچه امروز به نظر می رسد یکی از نیازهای ضروری جامعه مدنی در ایران است تماس بیشتر با جوامع مدنی سایر کشورها و از جمله کشورهایی است که دولت در طی سالیان اخیر روابطی خصمانه با آنان داشته است.
گفت و گوی شهروندان امروز یکی از شیوه های جدید برای حل منازعات بین المللی است و به نظر می رسد جهان امروز به مفهوم واقعی روابط بین الملل به جای روابط بی الدول نزدیک می شود.