عرصه سوم- به ابتکار جمعی از پژوهشگران، مدافعان حقوق بشر و فعالین مدنی ایرانی کارزار شانزده روزه ای برای حذف خشونت علیه زنان به راه افتاده است.
گزارش سایت اخبار روز را دراین مورد دراینجا میخوانید:
شانزده روز کارزار برای مبارزه همگانی و هماهنگ در راستای حذف خشونت علیه زنان از دو دهه پیش در جهان آغاز شده است. امسال در بیش از ۱۶۰ کشور این کارزار جریان دارد. بسیاری از ما زنان و مردان ایرانی با باورهای گوناگون به حق به ندگی زنان بدور از خشونت بطور جدی بها داده و فعالانه به این مبارزه جهانی با خشونت علیه زنان پیوسته ایم.(۱)
این کارزار شانزده روزه که از ۴ آذر یا ۲۵ نوامبر آغاز شده و تا ۱۹ آذر یا ۱۰ دسامبر ادامه دارد، روزهای مهمی را در بر می گیرد:
• ۴ آذر (۲۵ نوامبر) – روز جهانی حذف خشونت علیه زنان
• ٨ آذر (۲۹ نوامبر) – روز جهانی زنان مدافع حقوق بشر
• ۱۰ آذر (۱ دسامبر) – روز جهانی ایدز
• ۱۱ آذر (۲ دسامبر) – روز جهانی حذف برده داری
• ۱۲ آذر (٣ دسامبر) – روز جهانی توانجویان (معلولین)
• ۱۵ آذر (۶ دسامبر) – سالروز کشتار پلی تکنیک
• ۱۶ آذر – روز ملی دانشجو
• ۱۹ آذر (۱۰ دسامبر) – روز جهانی حقوق بشر بیایید نگاهی کوتاه به تاریخچه هر یک از این روزها داشته باشیم.
۴ آذر (۲۵ نوامبر) – روز جهانی حذف خشونت علیه زنان روز جهانی مبارزه با خشونت علیه زنان اولین بار درسال ۱۹٨۱ در گردهمایی زنان امریکایی لاتین و حوزه کارائیب به یادبود سه تن خواهران میرابال نامگذاری شد که در چنین روزی در سال ۱۹۶۰ بدست مزدوران دیکتاتور دومینیکن به شیوه وحشیانه ای به قتل رسیدند. با تلاش فراوان سازمان های زنان، مجمع عمومی سازمان ملل متحد در سال ۱۹۹۹ بطور رسمی این روز را «روز جهانی حذف خشونت علیه زنان» نامید.
٨ آذر (۲۹ نوامبر) – روز جهانی زنان مدافع حقوق بشر نام نسرین ستوده را که امروز در زندان است کافی است تا نه تنها ظلمی را که بر زنان مدافع حقوق بشر می رود بیاد آوریم، بلکه همچنین اهمیت نامگذاری این روز برایمان روشن شود. ۲۹ نوامبر روز گشایش اولین گردهمایی مشاوره بین المللی درباره زنان مدافع حقوق بشر بود که در سال ۲۰۰۵ در سری لانکا انجام گرفت. سازمان های حقوق بشر شرکت کننده در این گردهمایی تصمیم به نامگذاری این روز در بزرگداشت زنان مدافع حقوق بشر (Women Human Rights Defenders) گرفته و از سال ۲۰۰۶ آن را در بسیاری از کشورها جشن گرفته اند. گرچه این روز هنوز در تقویم سازمان ملل متحد جای نگرفته، بسیاری از سازمان های زنان و حقوق بشر در سراسر جهان آن را جشن می گیرند. در سال ۲۰۰۷، سازمان جهانی علیه شکنجه، فدراسیون بین المللی حقوق بشر، و دیده بان حمایت از مدافعان حقوق بشر در یک اعلامیه مشترک از همگان خواستند که برای رشد آگاهی عمومی و نیز بخاطر ارج نهادن به تلاشهایی که زنان در سراسردنیا برای دفاع از حقوق بشر انجام می دهند و کارهایی که مردان و زنان با وجود همه چالش ها در دفاع از حقوق زنان انجام می دهند، این روز را هرساله جشن بگیرند.(۲)
۱۰ آذر (۱ دسامبر) – روز جهانی ایدز نامگذاری روز جهانی ایدز توسط مسئول برنامه مبارزه با ایدز سازمان بهداشت جهانی به سازمان ملل پیشنهاد شد و از سال ۱۹٨٨ در بسیاری از کشورهای جهان برنامه های آگاهی رسانی درباره بیماری ایدز در این روز برگزار می شود. • بیش از نیمی از قربانیان ایدز در جهان زن هستند. • عامل اصلی مرگ و میر زنان در سالهای باروری (۱۵ تا ۴۹ سالگی) در جهان بیماری ایدز است. • تعداد زنان بالغی که با بیماری ایدز زندگی می کنند رو به افزایش است. • احتمال ابتلای زنان به بیماری ایدز در هنگام آمیزش جنسی دوبرابر مردان است. • تنها ۲۰درصد زنان بین ۱۵ تا ۲۴ ساله از راههای پیشگیری از انتقال بیماری ایدز آگاهی دارند. • در کشورهای فقیر و در حال توسعه، تنها یک سوم زنان باردار به راههای پیشگیری از انتقال بیماری ایدز به جنین دسترسی دارند. • در کشورهای زیرصحرای افریقا ۶۰ درصد افراد مبتلا به ایدز را زنان تشکیل می دهند. در میان افراد ۱۵ تا ۲۴ ساله، زنان مبتلا به ایدز سه برابر مردان هستند.(٣)
۱۱ آذر (۲ دسامبر) – روز جهانی حذف برده داری برده داری هنوز در جهان پایان نیافته است. هم اکنون میلیونها برده در جهان وجود دارد که با تهدید و خشونت وادار به کاری می شوند که برای آن مزدی نمی گیرند. این برده ها هیچ راهی هم برای فرار از وضعیت بردگی نمی یابند. آنها برای ارائه لذت جنسی یا به عنوان کارگر کارخانه، مزرعه، معدن، ساختمان، رستوران و یا خانه به بردگی گرفته می شوند. بسیاری از آنها فریب گول زندگی بهتر در یک کشور دیگر را می خورند، یا توسط پدر و مادر یا شوهر یا دوست پسر خود فروخته می شوند. برخی از آنها نیز دزدیده شده و به کشورهای دیگر قاچاق می شوند. هیچگونه آماری از قاچاق انسان درون کشور ایران و یا صادرات قاچاق انسان از ایران به پاکستان و کشورهای عربی و یا واردات از کشورهای آسیای میانه به ایران وجود ندارد. متاسفانه بردگی جنسی دختربچه ها بصورت قانونی حمایت می شود: پدر می تواند دختر نابالغ خودش را به خاطر ارائه خدمات جنسی بفروشند. قانون تمکین زن را به برده جنسی شوهرش تبدیل می کند. آمار جهانی قاچاق و برده داری انسان اگر چه به خاطر غیرقانونی بودن آن در بیشتر کشورها خیلی دقیق نیست، اما بشدت نگران کننده است: • بین ۴ تا ۲۷ میلیون نفر برده در جهان وجود دارد. • ٨۰۰ هزار نفر برده سالانه در جهان قاچاق فرامرزی می شوند. • ٨۰ درصد برده هایی که قاچاق می شوند دختربچه یا زن هستند. • سود حاصل از قاچاق انسان سالیانه ٣۲ بیلیون دلار است. • بهای خرید یک برده در امریکای دوران برده داری در سال ۱٨۵۰ – به نرخ امروز – ۴۰ هزار دلار بود. امروز بهای خرید یک برده فقط ٣۰ دلار است! • قاچاق برده سومین منبع بزرگ در آمد تبهکاری سازمان یافته، پس از قاچاق مواد مخدر و اسلحه، است.(۴)
۱۲ آذر (٣ دسامبر) – روز جهانی معلولان (توانجویان) بنا بر آمار جهانی که سازمان ملل متحد ارائه می دهد، ۲۰ میلیون زن در جهان تنها در نتیجه دشواری های بارداری و زایمان معلول هستند(۵). در مجموع، حدود ده درصد از جمعیت دنیا معلول هستند. آمار رسمی در ایران بیان می دارد که حدود ٣ میلیون نفر معلول وجود دارد(۶). با درنظر گرفتن جمعیت ۷۰ میلیونی در ایران و نیز فراوانی جانبازان پس از جنگ، به نظر می رسد که آمار رسمی معلولان در ایران دقیق نیست. بویژه آمار معلولان زن در ایران روشن نیست. کنوانسیون حقوق معلولان(۷) که ایران نیز در سال ۱٣٨۷ آن را به تصویب رسانده، اذعان می شود که “زﻧﺎن و دﺧﺘﺮان دارای ﻣﻌﻠﻮﻟﯿﺖ ﻏﺎﻟﺒﺎ در ﻣﻌﺮض ﺧﻄﺮ ﺑﯿﺸﺘﺮی ﻫﻢ در درون و ﻫﻢ در ﺑﯿﺮون ﺧﺎﻧﻪ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﻨﺪ و ﻣﻮرد ﺧﺸﻮﻧﺖ، آﺳﯿﺐ، ﯾﺎ ﺳﻮء اﺳﺘﻔﺎده، ﻏﻔﻠﺖ، ﯾﺎ ﺑﺮﺧﻮردﻫﺎی ﻧﺎآﮔﺎﻫﺎﻧﻪ، ﺳﻮء رﻓﺘﺎر و ﯾﺎ اﺳﺘﺜﻤﺎر واﻗﻊ ﻣﯽ ﮔﺮدﻧﺪ.” همچنین در این کنوانسیون بر “ﮔﻨﺠﺎﻧﺪن دﯾﺪﮔﺎه ﻫﺎی ﺟﻨﺴﯿﺘﯽ در ﺗﻤﺎﻣﯽ ﺗﻼش ﻫﺎ در ﺟﻬﺖ ارﺗﻘﺎء ﺑﻬﺮه ﻣﻨﺪی ﮐﺎﻣﻞ از ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ و آزادی ﻫﺎی ﺑﻨﯿﺎدﯾﻦ ﺗﻮﺳﻂ اﻓﺮاد دارای ﻣﻌﻠﻮﻟﯿﺖ” و “عدم تبعیض” و “برابری بین زن و مرد” تاکید می گردد. برای اینکه تصویری از یکی از پیش پا افتاده ترین چالش های زنان معلول در ایران داشته باشید، برای یک لحظه فرض کنید شما یک زن معلول در ایران هستید: با حجاب اجباری چه می کنید؟ تا چه حد حجاب اجباری زندگی را برای شما دشوارتر می سازد؟
۱۵ آذر (۶ دسامبر) – سالروز کشتار پلی تکنیک در سال ۱۹٨۹ مرد جوانی وارد یکی از کلاسهای درس رشته مهندسی در دانشکده پلی تکنیک مونترآل شد در حالیکه اسلحه ای بدست داشت. وی دخترهای دانشجو را ردیف کرده و به آنها گفت که شما زن هستید و در رشته مهندسی تحصیل می کنید، پس فمینیست هستید. من از همه فمینیست ها متنفر هستم. سپس آنها را به رگبار گلوله بست. در آن روز ۲٨ نفر قربانی نفرت یک مرد از زنها شدند و سپس آن مرد خودکشی کرد. شنیدن این خبر در آن روز مرا به لرزه انداخت چرا که من نیز یک زن دانشجوی رشته مهندسی بودم و مجسم کردم که بسادگی می توانستم در میان دخترانی باشم که قربانی خشم کور یک مرد نسبت به زنها می شوند. در طول سالهای بعد در زندگی ام خشم کور مردان ضد کرامت زن و ضد فمینیست را به شیوه های دیگر تجربه کردم. متاسفانه هنوز بسیاری از ما زنان در زندگی روزمره جلوه هایی از این خشم کور را بصورت های گوناگون پنهان و آشکار، از تلاش برای پوشاندن حجاب اجباری به تن مان گرفته تا فحش و ناسزا به خاطر جنسیت مان، تجربه می کنیم.
۱۶ آذر – روز ملی دانشجو ۱۶ آذر در ایران سالروز بزرگداشت مبارزات دانشجویی و نقش دانشجو در جامعه ایران است. بیش از نیمی از دانشجویان در ایران را دختران تشکیل می دهند، و هنوز با تبعیض های فراوان در محیط درس و دانشگاه، از حجاب اجباری و محرومیت در برخی رشته ها گرفته تا جداسازی جنسیتی، روبرو هستند. هنوز یک زن جوان دانشجو که در مبارزه برای تعیین سرنوشت کشور خویش شرکت می کند، در بسیاری موارد تصمیم گیری در زندگی شخصی خود به اجازه رسمی پدر یا شوهر خود نیازمند است. و متاسفانه هنوز زنان با وجود بالا رفتن میزان تحصیلات دانشگاهی شان در جامعه جدی گرفته نمی شوند و چشم انداز اشتغال برای زنان نابرابری شدید را ترسیم می کند.
۱۹ آذر (۱۰ دسامبر) – روز جهانی حقوق بشر در سالها و دهه هایی که از تصویب اعلامیه جهانی حقوق بشر در سال ۱۹۴٨ می گذرد، مفهوم حقوق بشر و رعایت آن توسط دولت ها روز به روز گسترده تر و در عین حال مشخص تر و دقیق تر می شود. به منظور تعریف دقیق مفهوم های مربوط به حقوق بشر، از جمله حقوق کودکان، زنان، زندانیان، پناهندگان، آوارگان، و … کنوانسیون ها و پروتکل های الحاقی فراوانی نگاشته شده و توسط مجمع عمومی سازمان ملل متحد و کشورهای عضو آن به تصویب رسیده است. یکی از این کنوانسیون ها که اهمیت بسیار فراوانی دارد، کنوانسیون رفع هرگونه تبعیض علیه زنان است که هنوز توسط کشورهای امریکا و ایران به تصویب نرسیده است. حکومت امریکا ادعا می کند که قانونهایی که دارد بس پیشرفته تر از کنوانسیون است و نیازی به تصویب کنوانسیون نیست، و حکومت ایران ادعا می کند که تبعیض علیه زنان ریشه در مذهب اسلام دارد و این تبعیض مقدس باید رعایت گردد. اما دیریا زود روزی خواهد رسید که کنوانسیون حذف هرگونه تبعیض علیه زنان در همه کشورها اجرا گردد. به امید آنکه هر چه زودتر خشونت علیه زنان در سراسر جهان حذف شود.
1.از جمله نگاه کنید به www.akhbar-rooz.com/article.jsp?essayId=41455 2.
2.دفاع از زنان مدافع حقوق بشر wwww.defendingwomen-
defendingrights.org/29_nov_celebrate.php .3. بنیاد پژوهش ایدز
www.amfar.org/abouthiv/article.aspx?id=3594 .4. رسانه های لغو برده داری
abolitionmedia.org/about-us/modern-slavery-statistics. 5
UN Enable www.un.org/disabilities/default.asp?id=109 .6. نگاهی به وضعیت فعلی معلولان در ایران، امین جلالوند www.mardomsalari.com/template1/News.aspx?NID=93030 .
7. کنوانسیون بین المللی حقوق معلولان و قانون جامع حمایت از حقوق معلولان، گردآوری و ترجمه دکتر سید مصطفی کرباسی و دکتر کیوان دواتگران www.behzisti.ir/Images/Upload/entesharat/Books/konvansion%20maloolan