عرصه سوم: ۱۲ سازمان حقوق بشری در نامه ای به فدریکا موگرینی – نماینده عالی سیاست امور خارجه وامنیت اتحادیه اروپا – با اشاره به دخالت مستقیم ابراهیم رئیسی در جنایات دهه ۶۰ به‌خصوص کشتار زندانیان سیاسی در سال ۶۷ نگرانی خود را از کاندیداتوری وی اعلام کرده و تاکید کردند که انتخاب رییسی تنها باعث جلوگیری بیشتر از اجرای عدالت خواهد شد.
سازمانهای حقوق بشری در این نامه از رئیسی به عنوان عضوی از هیئت مرگ که دستور اعدام های فراقضایی هزاران نفر زندانی سیاسی را در سال 1988 صادر کرده و در سهمگین ترین موارد نقض حقوق بشر در تاریخ جمهوری اسلامی نقش یاد کرده و نامزدی وی در انتخابات ۹۶ را نماد مصونیت از مجازات برای ناقضین فاحش حقوق بشر دانسته‌اند.
متن کامل این نامه به شرح زیر است:
فدریکا موگرینی
نماینده عالی سیاست امور خارجه وامنیت اتحادیه اروپا / معاونت کمیسیون
کمیسیون اروپا
بروکسل
بلژیک
15 مه 2017
سرکار خانم موگرینی:
ما، سازمانهای حقوق بشری امضاء کننده این نامه، توجه شما را به نامزدی نگران کننده ابراهیم رییسی در انتخابات ریاست جمهوری اسلامی ایران جلب می کنیم. رییسی دستیار و عضو علی‌البدل یک هیئت ویژه بود که دستور اعدام هزاران زندان سیاسی را در تابستان سال 1988 در ایران صادر کرد. نامزدی وی نماد مصونیت از مجازات برای نقض فاحش حقوق بشر در ایران است.
به عنوان عضوی از این هیئت که دستور اعدام های فراقضایی هزاران نفر زندانی سیاسی را در سال 1988 صادر کرد، رئیسی در سهمگین ترین موارد نقض حقوق بشر در تاریخ جمهوری اسلامی نقش دارد.
در سال 1988، رئیسی، که در آن زمان در مقام دادستان فعالیت می کرد، عضو هیئتی بود که بیش از چهارهزار نفر را به کام مرگ فرستاد. به این هیئت گاهی اوقات به عنوان کمیته مرگ تهران اشاره شده است. ظرف یک دوره سه ماهه، رئیسی و سایر اعضای این هیئت به زندانهای مختلف سفر کردند، جلسات بازجویی برگزار کردند، و برای آن گروه از زندانیان سیاسی که آنها را “وفادار” به جمهوری اسلامی تشخیص نمی دادند، احکام اعدام صادر کردند. بازجویی ها در درجه اول، برای تعیین دو موضوع تشکیل می شدند: (1) آیا زندانیان سیاسی اعتقاد عملی به اسلام داشتند یا خیر (2) آیا آنها مواضع سیاسی خود را در راستای حمایت از جمهوری اسلامی تغییر داده بودند یا خیر.
اکثر کسانی که اعدام شدند در حال سپری کردن احکام زندانی بودند که به دنبال محاکمات غیرعادلانه توسط دادگاههای انقلاب برای آنها صادر شده بود. بسیاری از آنها حتی به ارتکاب اعمال خشونت آمیز متهم نشده بودند. برخی دیگر حتی پس از طی دوران احکام خود هنوز در زندانها باقی مانده بودند. و گروهی دیگر نیز در نزدیکی پایان دوره حبس خود به سر می بردند. مردان، زنان و نوجوانان اعدام شدند.
سالهاست که سازمان های حقوق بشر از جامعه بین المللی خواستار بررسی این کشتار دسته جمعی و به ارمغان آوردن عدالت برای قربانیان آن بوده اند. در ژانویه سال 1989، نمایندۀ وقت ویژه سازمان ملل متحد در مورد وضعیت حقوق بشر در ایران، رینالدو گالیندوپول، نگرانی خود را در مورد “انکار جهانی” این اعدامها اعلام کرد و از مقامات ایران خواست تا در مورد موارد نقض حقوق بشر در ارتباط با اعدامهای دسته جمعی تحقیق کنند. تا این تاریخ، چنین تحقیقی در داخل ایران انجام نشده است.
گروه های حقوق بشری همچنین در سال 2013 نسبت به انتصاب مصطفی پورمحمدی، عضو دیگری از این هیئت ویژه چهارنفره به مقام وزارت دادگستری در دولت فعلی حسن روحانی، ابراز نگرانی کردند.
در حقیقت، در حالی که عاملان کشتار جمعی به مواضع قدرت صعود کرده اند، همواره در پی خاموش کردن کسانی که مدارک و شواهدی از این جنایت علیه بشریت ارائه کرده اند بوده اند. اگر اعضای خانواده های قربانیان در مورد آن سخن بگویند دستگیر می شوند. دیدار از گورهای بی نشان ممنوع است.
در ظرفیت های مختلف، ابراهیم رئیسی همواره مشغول ممانعت از ارائه فرآیند عادلانه دادرسی، استفاده از مجازات اعدام برای جرایم غیراز قتل، و سرکوب اطلاعات مرتبط با اعدامهای دسته جمعی سال 1988 بوده است. برای مثال، به عنوان دادستان دادگاه ویژه روحانیت در شهر قم، رییسی در موقعیتی بوده است که افرادی که در مورد کشتار دسته جمعی سال 1988 شواهدی ارائه کرده اند را مورد محاکمه قرار دهد. این در مورد احمد منتظری، فرزند آیت الله حسینعلی منتظری، صدق می کند که در سال 2016 به شش سال حبس برای انتشار یک فایل صوتی جلسه پدرش با اعضای هیئت ویژه محکوم شد. در این فایل صوتی ضبط شده، صدای پدر وی شنیده میشود که اعدامهای دسته جمعی را محکوم می کند و از آنها به عنوان “بزرگترین جنایتی که در جمهوری اسلامی شده” نام می برد. این فایل صوتی همچنین مشارکت مستقیم رییسی در کشتار دسته جمعی سال 1988 را روشن می سازد.
دخالت مستقیم ابراهیم رئیسی در این جنایات و همچنین عدم درخواست پاسخگویی مقامات ایران از افرادی که مسئولیت اعدامهای دسته جمعی را به عهده داشتند باعث نگرانی ویژه است. در این راستا، انتخاب رییسی تنها باعث جلوگیری بیشتر از اجرای عدالت می شود و تحولی است که متضمن واکنش جامعه بین المللی خواهد بود.
با احترام،
رابین فیلیپس، مدیر اجرایی
مدافعان برای حقوق بشر
حسن نایب هاشم، نماینده به شورای حقوق بشر
همه حقوق بشر برای همه در ایران
کامران اشتری، مدیر اجرایی
عرصه سوم
شاهین هلالی خیاوی، مدیر
انجمن حقوق بشر مردم آذربایجانی در ایران
تیمور الیاسی، نماینده به سازمان ملل متحد
جمعیت حقوق بشر کردستان در ایران-ژنو
رافائل چنویل-هازن، مدیر اجرایی
همه با هم علیه مجازات اعدام
مانی مستوفی، مدیر
تاثیر بر ایران
محمود امیری مقدم، مدیر اجرایی
سازمان حقوق بشر ایران
شاهین میلانی، مدیر حقوقی
مرکز اسناد حقوق بشر ایران
مهرانگیز کار، دبیر
بنیاد سیامک پورزند
محمود عنایت، مدیر
اسمال مدیا
فیروزه محمودی، مدیر اجرایی
اتحاد برای ایران
1-Robertson, Geoffrey, QC. The Massacre of Political Prisoners in Iran, 1988. Rep. N.p.: The Abdorrahman Boroumand Foundation, http://www.unarts.org/H-II/ref/IMReport1988.pdf and Iran: Violations of human rights 1987 - 1990. (1990, December 1). Rep. N.p.: Amnesty International Retrieved May 12, 2017, from https://www.amnesty.org/en/documents/MDE13/021/1990/en/ 2-Report on the human rights situation in the Islamic Republic of Iran by the Special Representative of the Commission on Human Rights: Mr. Reynaldo-Galindo Pohl pursuant to Commission resolution 1988/69. (1989, January 26). Retrieved from http://repository.un.org/bitstream/handle/11176/178831/E_CN.4_1989_26-EN.pdf?sequence=3&isAllowed=y 3-Iran: Withdraw Cabinet Nominee Implicated in Abuses. (2013, August 08). Retrieved May 12, 2017, from https://www.hrw.org/news/2013/08/08/iran-withdraw-cabinet-nominee-implicated-abuses 4-Boroumand, R. (2017, April 17). Iran: Don't Let Ahmadinejad's Candidacy Distract You From The Real Danger. Retrieved May 12, 2017, from http://www.huffingtonpost.com/entry/iran-dont-let-ahmadinejads-candidacy-distract-you_us_58f28864e4b04cae050dc7db
