عرصه سوم: بحران آب در ایران بالاخره به پایتخت و شهر بزرگی چون اصفهان نیز سرایت کرد تا بلکه به تدریج صدایی از مسئولان کشور شنیده شود. بحران کم آبی گرچه در ایران موسمی است و بیشتر در فصل گرما روی می دهد اما نمایندگان مجلس و شورای شهر تهران سوء مدیریت را عامل بحران کم آبی می دانند. موضوعی که مدیر عامل شرکت آب تهران نیز بدان اذعان کرده است.
روبرت بگلریان، نماینده مسیحیان و ارامنه جنوب ایران عضو کمیسیون انرژی مجلس است. کمیسیونی که بر عملکرد وزارت خانه هایی چون نفت و نیرو نظارت می کند.او معتقد است وضعیت آب کشور بحرانی‌تر از آن است که به اطلاع مردم می‌رسد.
به گفته آقای بگلریان، در حال حاضر میانگین مصرف آب در کشور ما بالا‌تر از مصرف جهانی است و گفته می‌شود که باید نصف شود اما این مسئله در شرایطی است که میزان بارندگی در کشور ما یک سوم میانگین جهانی است. لذا نصف شدن مصرف نیز کارساز نبوده و نمی‌تواند ما را به نرم جهانی ذخیره و مصرف آب نزدیک کند.
او می گوید فرهنگ سازی صرفا کارایی نداشته و نیاز به زمان دارد و در حال حاضر ما این زمان را در اختیار نداریم، بلکه مهم‌ترین کاری که باید انجام دهیم این است که بهره وری را بالا ببریم و منابع را به سمت زیرساخت‌های بخش آب سوق دهیم.
بگلریان در خصوص واردات آب نیز گفته است ممکن است شرایطی پیش آید و اوضاع آنقدر بحرانی شود و راهی غیر از آن نداشته باشیم که دولت تصمیم به واردات آب بگیرد. در همین راستا شنیده شده که مذاکرات برای وارد کردن آب از تاجیکستان به ایران شروع شده است.
وی به گزارش هایی که از سوی شرکت آبفای تهران به تازگی ارائه شده اشاره می کند که در آن ادعا شده ذخیره آبی سدهای لار و لتیان به مهرماه نیز نمی رسد. بر اساس این گزارش تهرانی ها تنها تا 40 روز دیگر می توانند از آخرین ذخایر آب این سدها برای مصارف خود استفاده کنند. این در حالی است که همین شرکت در اطلاعیه تازه ای گزارش خود را تکذیب کرده است.
این عضو شورای شهر تاکید کرده است که این هشدار جدی است و این بحران شهر تهران را در حالت اضطرار قرار داده است. “اگر فکری به حال کم آبی تهران آن هم با جمعیت ساکن 10میلیون نفری نشود، معلوم نیست که باید شاهد چه پیش آمدی باشیم.”
اما خسرو ارتقایی مدیر عامل شرکت مدیریت آب منطقه‌ای تهران به بحران آب در شرق تهران در مقایسه با غرب تهران پرداخته و آن را حادتر از غرب تهران توصیف کرده است. وی نیز در عین حال معتقد است که در زمینه آب مشکل مدیریتی وجود دارد. وی می گوید در غرب تهران می‌توان آب کشاورزی را کم کرده و به شرب اضافه کرد اما در شرق تهران این امکان وجود ندارد.
به گفته وی آب سد لار در شرق تهران فرار می‌کند و به مصرف کشاورزی مازندران می‌رسد: ما امکان مهار آن را نداریم، سد لتیان هم که تخصیص کشاورزی ندارد و ماملو نیز هنوز وارد مدار نشده است لذا قدرت مانور نداریم زیرا در شرق مازاد آب نداریم که بتوانیم “حقابه” جایی را کم و وارد شبکه شرب کنیم.”
در اصفهان نیز پس از معضل خشک شدن زاینده رود ، اینک بحران آب شرب نیز به آن اضافه شده است. چندی پیش آب بخش بزرگی از سومین شهر بزرگ ایران قطع شد و دلیل آن ریخته شدن گازوئیل یک تانکر به رودخانه ذکر شده بود.
در همین راستا هاشم امینی مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان اصفهان، از ارسال اخطاریه قطع آب برای ۵۳ هزار مشترک پُرمصرف خبر داد. به گفته وی در صورتی که این مشترکان تغییری در روند مصرف آب اعمال نکنند، آب واحدهای آنها در ساعت‌های پیک مصرف قطع خواهد شد.
با وجود آنکه سرانه مصرف آب در بین شهروندان ایرانی از الگو و استانداردهای جهانی بیشتر است اما یک گزارش میدانی بی اطلاعی مردم را عامل اصلی بحران آب در کشور می داند و در عین حال انگشت اتهام را به سمت نهادهای حکومتی و دولتی برده است.
در این گزارش به نقل از مدیر دفتر مدیریت ستاد مصرف آب و انرژی (آبفای تهران) آمده است: “فقط ۵تا ۶درصد مشترکان ما ۲تا ۳برابر الگوی مصرف ملی آب مصرف می‌کنند و سایر مشترکان به عنوان پر مصرف شناخته نمی‌شوند، اما از جمله مشترکانی که مصارف بالایی دارند و در زمره پر مصرف‌ها تلقی می‌شوند مراکز آموزشی، مراکز نظامی و انتظامی هستند.”
در ایران اطلاع رسانی در خصوص مشکلات زیست محیطی از جمله کمبود آب یا آلودگی آب و هوا نیز جنبه امنیتی یافته و رسانه ها معمولا با محدودیت هایی برای اطلاع رسانی در زمینه برخوردارند. در واقع هر وقت یک مسئله جدی زیستگاه ایرانیان را تهدید می کند مصوبات شورای عالی امنیت ملی رسانه ها و خبرگزاری ها را وادار به سکوت کرده است.
