عرصه سوم: شماری از شاعران آمریکایی غروب سهشنبه دو بهمن (۲۲ ژانویه) در واکنش به تحریمهای دولت ایالات متحده علیه ایران در یکی از کافهکتابفروشیهای شهر واشنگتن به ایراد شعرخوانی و سخنرانی پرداختند.
چارلز برنشتاین، تئوریسین ادبی و از چهرههای شعر پیشروی آمریکا، یکی از سخنرانان اصلی مراسم بود که لبه تیز انتقادات خود را هم متوجه دولت دونالد ترامپ و هم متوجه سیاستهای جمهوری اسلامی کرد و نسبت به تقابل احتمالی دو کشور هشدار داد.
ساعاتی پیش از این برنامه، دانشگاه ییل برنده جایزه معتبر بولینجن را اعلام کرده بود که این بار به چارلز برنشتاین رسید، جایزهای که هر دو سال یکبار به یک شاعر برای یک عمر دستاورد ادبی یا یک کتاب او اهدا میشود و ارزش نقدی آن نیز ۱۶۵ هزار دلار است.
آقای برنشتاین عنوان کرد که مسئولان این جایزه وقتی فهمیدند او در همین روز میخواهد علیه تحریمها صحبت کند، به او گفتند که به نمایندگی از مردم آمریکا دراینباره صحبت کن. وی سپس گفت که او خود را نماینده شعر آمریکا نمیداند، اما میخواهد از طرف آمریکاییهای مثل خودش حرف بزند که تمایلی به این تحریمها ندارند.
وی اظهار داشت: «من به اینجا آمدهام تا مخالفتم را با تحریمهای جدید ترامپ علیه ایران اعلام کنم، البته این موضعگیری من جای سوال چندانی هم ندارد، چون هیچ کس به جز جناح راست افراطی و حزب جمهوریخواه از این تحریمها حمایت نمیکند.»
به گفته او «این تحریمها علیه امنیت و آزادی انسانهاست و تنها جناح راست افراطی در ایران و استبداد را تشویق میکند و به افزایش اختلافات دامن میزند».
چارلز برنشتاین در نهایت گفت: «من در اینجا مخالفت خود با استبداد حکومت مذهبی در ایران را نیز اعلام میکنم و همینطور مخالفتم با دولت کاسبکار اسرائیل و دولت نابخرد آمریکا. و باید بگویم که مردم این کشورها نفعی از افزایش اختلافات و خطر تقابل نمیبرند، بلکه از آن رنج میبرند.»
پییر ژوریس Pierre Joris، نیکول پیرافیته Nicole Peyrafitte، راد اسمیت Rod Smith، سارا براونینگ Sarah Browning، لزلی بامستید Leslie Bumstead، بویل تاونسند Bevil Townsend و لورین گراهام Lorraine Graham، دیگر شاعران آمریکایی بودند که در این برنامه به ایراد شعرخوانی و سخنرانی پرداختند.
این میان پییر ژوریس که چهرهای آکادمیک و از شاعران تحسینشده انگلیسی زبان به شمار میآید گفت که میخواهد از پیوندها سخن بگوید و از این رو شعری از کتابش را خواند که تحت تاثیر عرفان شهاب الدین سهروردی و تبعید و هجر او سروده است.
وی همچنین عنوان کرد که چهل شعر بر اساس چهل کلام از آموزههای منصور حلاج سروده است که مستبدان، او را به این دلیل که گفته بود «انا الحق»، به دار آویختند و «این کاری است که نظامهای مذهبی و فاشیستی انجام میدهند».
عنوان کلی این برنامه شب شعر سطری از یک شعر فروغ فرخزاد بود: «کسی نمیخواهد باور کند که باغچه دارد میمیرد». برنامه شعرخوانی نیز به ابتکار سپیده جدیری، شاعر مقیم واشنگتن، در کافه معروف «باسبویز اند پوئتز» (Busboys & Poets) برگزار شد.
جدیری در سخنان خود تحریمهای آمریکا را غیرمنصفانه دانست و گفت تجسم رنجی که تحریمها بر مردم ایران وارد میآورد او را بر آن داشت تا دست به برگزاری این نشست بزند و آن را به طور مستقل از هر جریان و نهادی و صرفا با کمک داوطلبانه برخی دوستانش به سرانجام برساند.
وی سپس به برخی زندانیان سیاسی در ایران اشاره کرد که علیرغم فشارهای جمهوری اسلامی با این تحریمها مخالفند از جمله فرهاد میثمی، فعال مدنی طرفدار اندیشه اصلاحات که از چند ماه پیش به خاطر مخالفت با حجاب اجباری در ایران زندانی شده است.
سپیده جدیری در ادامه به نامه اخیر فرهاد میثمی اشاره کرد که از زندان ارسال شده و در آن حمایت دولت ترامپ از خود را رد میکند و هم به انتقاد از حکومت جمهوری اسلامی میپردازد و هم به انتقاد از دولت دونالد ترامپ که تحریمهای سنگینی را علیه ایران وضع کرده است.
او در نهایت این جلسه شعرخوانی را به مردم ایران و فرهاد میثمی تقدیم کرد.
از دیگر بخشهای این برنامه اجرای موسیقی سنتی ایرانی توسط رویا بهرامی و میعاد نیکفرجام بود که در واقع این بخش آغازگر مراسم بود.
همچنین تعدادی از شاعران ایرانی نیز که در ایران یا شهرهایی دور از واشنگتن سکونت دارند با آثار خود این نشست را همراهی کردند. ماندانا زندیان، علیرضا بهنام، سارا افضلی، امیر قاضیپور و سمیه طوسی این شاعران هستند که با اشعارشان گفتوگویی را با شاعران آمریکایی برقرار کردند.