عرصه سوم: بیش از یک ماه است که موارد متعددی از شیوع انفولانزای مرغی در ایران گزارش شده است. اولین گزارش از شیوع این ویروس حاد و خطرناک متعلق به یک مرغداری در تهران بود که در نتیجه به تلف شدن ۴۰۰۰ مرغ منجر شد و پس از آن حساسیتها برای کنترل و رصد این ویروس در سطح کشور برانگیخته شد.
حالا با گذشت چندهفته تالاب میقان در استان مرکزی تا این لحظه بیشترین تلفات را داشته، تالابی که همه ساله میزبان هزاران پرنده مهاجر از اروپا و روسیه است و روزانه بر تلفات این تالاب اضافه میشود. اما مشکل تنها به تالاب میقان ختم نمی شود، تالاب میانکاله در حاشیه جنوب شرقی دریای خزر یکی دیگر از مقاصد پرندگان مهاجر در ایران است که با این تهدید جدی مواجه شده است.
علاوه بر این تالاب و تالابهای دیگر، خطر اصلی در کمین مرغداریهای اطراف این تالابها ست. مرغداری هایی که چند میلیون پرنده را در خود جای داده اند. کافیست کوچکترین تماسی میان پرندههای مهاجر و این مرغداری ها برقرار شود تا شاهد گسترش این ویروس در سراسر کشور باشیم. ویروسی که میتواند تهدید کننده سلامتی انسانها نیز باشد.
تهدید دیگر متوجه بازارهای محلی فروش پرندههای وحشی است، پرندههایی که در مسیر مهاجرت به دام صیادان و شکارچیان محلی افتاده و در بازارها عرصه میشوند. همزمان با افزایش نگرانیها از شیوع این بیماری، گزارشهای مختلفی از استانهای تهران، البرز، آذربایجان شرقی، مرکزی، قم، مازندران، گلستان و خوزستان میرسد.
در همین رابطه مدیرکل محیط زیست استان کرمانشاه گفته است : مواردی از تلفات در روستاهای اطراف سراب قنبر و تالاب هشیلان داشتیم که فقط شامل طیور بومی و روستایی منطقه بوده است. با بررسیهایی که انجام شده، هیچ موردی از تلفات در پرندگان مهاجر، آبزی و کنار آبزی این دو زیستگاه ( تالاب هشیلان و سراب قنبر) نداشتیم و مشخص نیست طیور بومی منطقه از چه طریقی درگیر بیماری شدند.
ناصر مخدوم مدیر کل محیط زیست استان کردستان در سومین جلسه بهبود تولیدات دامی که در محل سازمان جهاد کشاورزی کردستان برگزار شد،
گفته: 9 استان کشور با آنفولانزای پرندگان درگیر هستند و با توجه به همهگیر بودن آنفولانزای پرندگان ممکن است سایر استانها را نیز درگیر کند.
مخدوم افزود: گزارشاتی مبنی بر ابتلای 40 واحد صنعتی و نیمه صنعتی تولید و پرورش مرغ و همچنین ابتلا پرندگان مهاجر به این بیماری موجب شده است تا زنگ خطر در کل کشور به صدا درآید و اعمال پیشگیرانه را تا حد ممکن انجام دهیم.
از مازندران نیز خبرهای مشابهی میرسد. فرمانده یگان حفاظت محیط زیست استان مازندران گفته: گزارشهایی از طریق دامپزشکی به دست ما رسیده که تا امروز تعدادی از پرندگان در فریدون کنار و میانکاله به دلیل آنفولانزا تلف شدهاند.
با توجه به اثار مخرب این ویروس بر سلامت و محیط زیست و همچنین خسارات مالی ناشی از گسترش آن به نظر میرسد میبایست تمهیدات ویژهای از سوی سازمان محیط زیست و سازمان دامپزشکی کشور در این خصوص پیش بینی و اجرا شود در غیر این صورت بعید به نظر میرسد که بتوان به راحتی از شر این ویروس خطرناک رهایی یافت.
گرچه علیرضا ادیبان کارشناس طیور دامپزشکی استان اصفهان «عامل اصلی آنفولانزای مرغی را پرندگان مهاجر از شرق آسیا معرفی کرده اما در ماه گذشته شیوع این ویروس در اروپا نیز خبر ساز شده بود.