عرصه سوم- شهروندان ایران این هفته هم صدایشان را به گوش خبرنگاران روزنامه‌های ایران رسانده‌اند و مسائل و مشکلاتی را که از نظرشان مهم بوده، با آنها در میان گذاشته‌اند. در میان مسائل گوناگونی که هر هفته در ستون‌های ارتباطی روزنامه‌ها با خوانندگان مطرح می‌شوند، همچنان پررنگ‌ترین موضوع، مشکلات اقتصادی است که در پیوند با مسائل دارو و درمان، دغدغه‌های اصلی امروز ایرانیان را مطرح می‌کند.پایین آمدن قیمت ارز، بالا رفتن قیمت کالاها
با وجود این‌که قیمت ارز در ایران کاهش نسبی داشته، اما روند افزایش قیمت‌ها همچنان ادامه دارد. اما شهروندی از تبریز با تلفن به خط ارتباطی گله کردهکه مسوولان فقط کاهش ناچیز قیمت را اعلام می‌کنند. او گفته:
“در اخبار تلویزیون در مصاحبه‌ای با یک آهن‌فروش گفته شد آهن کیلویی 35 تومان ارزان شده است، خوب است این را هم بگویند که قبلا کیلویی هزار تومان افزایش قیمت داشته است. هدف از تهیه این قبیل گزارش‌ها چیست؟ مردم خودشان قیمت‌ها را دقیق و کامل می‌دانند!”
یک مصرف‌کننده ایرانی درباره افزایش قیمت‌ها اظهار نظر متفاوتی کرده و گفته است:
“تحریم‌ها فقط بهانه است. سال‌ها است که می‌شنویم کشورمان در ساخت خودرو و دارو و روغن‌نباتی و سایر مایحتاج مردم خودکفا شده است، اما این روزها به هر تولیدکننده و یا فروشنده‌ای که مراجعه می‌کنیم، دلیل کمبود و یا نایاب بودن آنها را تحریم‌های اقتصادی می‌داند، که با این حساب چگونه می‌توان گفت که در تولید این محصولات خودکفا شده‌ایم؟ به عنوان مثال برای خرید یک نوع صابون که از 40 سال قبل در ایران تولید می‌شود، به مغازه‌داری مراجعه کردم که گفت چون مواد اولیه آن وارداتی است و مشمول تحریم‌ها قرار گرفته است، فعلاً تولید و به بازار عرضه نمی‌شود! حال آن که اغلب چنین ادعاهایی نادرست است و به تحریم‌ها ربطی ندارد، بلکه غرض افزایش قیمت آنها به بهانه تحریم‌های اقتصادی است!”
هرچند عده زیادی معتقدند که یکی از عوامل گرانی‌های اخیر مساله تحریم‌هاست، شهروندی با نام اکبر بزرگمهر معتقد است که تحریم به تنهایی این قدر مساله‌ساز نیست:
“در کشور بزرگی مثل ایران با این منابع عظیم مالی و طبیعی نباید تحریم‌های خارجی به چنین نتایجی بینجامد. به نظر من ریشه مشکلات اقتصادی فعلی جامعه در مدیریت و اجرای نادرست هدفمندی یارانه‌ها است که ابتدا موجب افزایش نرخ حامل‌های انرژی شد و بعد به آشفتگی و هرج و مرج اقتصادی انجامید. بهتر است مسئولان طرح جامع، منطقی و کارشناسی شده برای حل مشکلات اقتصادی کشور بیندیشند.”
شهروندی هم با تلفن به خط ارتباطی روزنامه اطلاعات از مسئولان خواسته که تقصیر مشکلات را به گردن یکدیگر نیندازند. او گفته:
“برخی مسئولان کشور تقصیر مشکلات اقتصادی را به گردن یکدیگر می‌اندازند و ما همین طور سردرگم مانده‌ایم که چه کنیم؟ اگر مشکلات مردم همین‌طور به حال خود بماند، افراد به سمت بی‌تفاوتی خواهند رفت که مشکلاتی به همراه خواهد داشت.”
در ادامه مشکلات اقتصادی اما مسائل بازنشستگان همچنان ادامه دارد. یک شهروند از قم در تماس با روزنامه جام جم گفته است:
“از مسئولان ذی‌ربط می‌خواهیم فکری برای ترمیم حقوق بازنشستگان کشوری کنند.”
خانم یا آقای کمالی از تهران هم در راستای مبارزه با گرانی‌ها و مشکلات اقتصادی به جام جم گفته:
“خوب است مسئولان از ورود خودروهای لوکس خارجی جلوگیری کنند.”
بیماری و کمبود دارو
هر هفته شهروندان زیادی در ارتباط با کمبود و گرانی دارو با روزنامه‌های ایران تماس می‌گیرند. بیمار مبتلا به ام.اس با روزنامه اطلاعات تماس گرفته و درباره هزینه بالای داروهای خود دردل کرده است:
“مبتلا به بیماری ام.اس هستم و هفته‌ای یک بار باید داروی «آوانکس» را تزریق کنم. قیمت این دارو که فقط در سه داروخانه دولتی سیزدهم آبان، 29 فروردین و شهید کاظمی عرضه می‌شود تا چند روز پیش 290 هزار تومان بود، که یک‌باره به 985 هزار تومان افزایش یافته است. مسئولان محترم دولت و وزارت بهداشت و درمان لطفا پاسخ دهند با حقوق بازنشستگی چگونه می‌توانم فقط برای یک قلم دارو حدود یک میلیون تومان در ماه بپردازم؟”
گویا واکسن آنفلوآنزا همچنان در ایران نایاب است. یک بیمار قلبی در تماس با روزنامه اطلاعات از این موضوع شکایت کرده است:
“66ساله هستم و بیماری قلبی دارم. مدت یک ماه است که به دنبال واکسن آنفلوآنزا می‌گردم و پیدا نمی‌کنم. متأسفانه مرکز ارتباط دارویی 1490 هم پاسخگو نیست و می‌گویند نمی‌دانیم کدام داروخانه این واکسن را دارد.”
همزمان، حق ویزیت پزشکان در ایران هم گران شده و عده‌ای آن را به نوسانات نرخ ارز نسبت داده‌اند. بک بیمار در این زمینه به اطلاعات گفته:
“حق ویزیت پزشکان متخصص از 15 به 20 هزار تومان افزایش یافته است، که باید پرسید آیا خدمات پزشکی هم وارداتی و تابع نوسان‌های نرخ ارز است که 25 درصد گران شود؟”
مشکلات مربوط به حمل و نقل عمومی هم از مشکلاتی هستند که هرازگاهی در روزنامه‌ها از سوی خوانندگان مطرح می‌شوند.
یک مسافر شرکت واحد درباره تحربه خود در استفاده از وسایل نفلیه عمومی چنین می‌گوید:
“صبح یک روز تعطیل تصمیم گرفتیم به همراه خانواده برای تفریح به دارآباد برویم. پس از یک ساعت انتظار در یک ایستگاه سوار اتوبوس شدیم و به میدان قدس رسیدیم. پس از آن حدود نیم ساعت دیگر منتظر اتوبوس دارآباد ماندیم که بالأخره اتوبوسی از راه رسید و راننده‌اش گفت تا خیابان نیاوران بیشتر نمی‌رود. پس از 45 دقیقه دیگر انتظار و نیامدن اتوبوس، از خیر تفریح در روز تعطیل گذشتیم و به خانه برگشتیم. چطور است که شهروندان به استفاده از وسایل نقلیه عمومی دعوت می‌شوند، ولی تلاشی برای رفاه حال آنان صورت نمی‌گیرد؟”
با وجود آمار بالای تصاد‌ف‌های رانندگی در ایران، در نظر نگرفتن موارد ایمنی همچنان در میان رانندگان ایرانی رواج دارد و نداشتن تجهیزات ایمنی لازم به این حوادث دامن می‌زند. شهروندی با نام سید احمد کردکویی در تماس با روزنامه اطلاعات به موردی اشاره کرده که بسیار قابل توجه است:
“می‌گویند بعضی از شرکت‌های تعاونی مسافربری برون شهری، با توجه به گران بودن لاستیک، در فصل سرما و یخبندان به صاحبان اتوبوس‌ها یک جفت لاستیک به نرخ دولتی و ارزان می‌دهند تا این رانندگان با لاستیک‌های صاف و فرسوده به مسافرت نروند و خدای ناکرده تصادف رخ ندهد. حال چرا شرکت واحد اتوبوسرانی تهران مانند این شرکت‌های تعاونی مسافربری، حداقل یک جفت لاستیک ارزان قیمت قسطی در اختیار رانندگان اتوبوس‌های بخش خصوصی قرار نمی‌دهد تا در این فصل در خیابان‌های شلوغ و لغزنده تهران سُرنخورند و بتوانند با آسودگی خاطر مسافران را جابجا کنند؟”
از گوشه و کنار زندگی در ایران
اما مشکلات و تماس‌های خوانندگان تنها به این موارد محدود نمی‌شود. مثلا شهروندی که خود را یک هموطن معرفی کرده هشدار داده است که:
“اشتباه در مورد دریای خزر تکرار نشود. انگار تجربه تلخ دریاچه ارومیه کافی نبوده است که حالا برخی از مسئولان به فکر انتقال آب دریای خزر به مناطق مرکزی ایران افتاده‌اند. دیروز احداث سدهای متعدد بر روی رودخانه‌های منتهی به دریاچه ارومیه موجب خشک شدن این دریاچه شد و امروز برگرداندن رودخانه‌های منتهی به دریای خزر به سمت فلات مرکزی کشور، به این دریا لطمات جبران‌ناپذیری خواهد زد که آثار آن تا سالیان متمادی باقی خواهد ماند.”
احسان اکبری از تهران سخنی با نهاد ریاست جمهوری و شهرداری تهران گفته و بی‌توجهی آنها را در پاسخگویی به شهروندان چنین بیان کرده است:
“تا به حال درخواست، انتقاد، پیشنهاد و مشکلات بسیاری توسط مردم در مطبوعات به چاپ رسیده که مخاطب آنها نهاد ریاست جمهوری و شهرداری تهران بوده، اما متأسفانه کمتر جوابیه‌ای از این دو نهاد به مطبوعات می‌رسد. ما منکر تلاش‌ها و فعالیت‌های آنان نیستیم و این را نیز می‌دانیم که فرصت مطالعه تمامی روزنامه‌ها را ندارند، اما آیا روابط عمومی‌های آن نهادها که پل ارتباطی مردم و مسئولان هستند، نباید پاسخگوی مردم در مطبوعات باشند؟! امیدواریم این تقاضا را با سعه صدر پیگیری کنند.”
خانم صلواتی از تهران هم به یکی از مشکلاتی که در ایام محرم در ایران به وجود می‌آید پرداخته:
“متأسفانه همشهریان در ایام سوگواری در محل‌‌های توزیع نذری اصلاً‌نظافت خیابان و کوچه را رعایت نمی‌کنند و این امر مشکلات اجتماعی زیادی برای همشهریان و مأموران زحمتکش شهرداری ایجاد می‌کند. با کمی دقت و توجه، تمیزی را به شهرمان برگردانیم.”
