عرصه سوم: خبر آزادی مرزبانان ایرانی تکذیب شد. اما فعالیت های مدنی در داخل ایران بویژه از سوی فعالان مدنی هم کیش گروگانگیران برای آزادی مرزبانان همچنان ادامه دارد.
فعالیت هایی که خود می تواند به فرهنگ سازی برای مبارزه با خشونت در داخل کشور بیانجامد.
چندی پیش خبرگزاری جمهوری اسلامی به نقل از منابع خبری در پاکستان گزارش داد در عملیات نیروهای سپاه مرزی این کشور در روز شنبه 11 تبعه خارجی از جمله مرزبانان ربوده شده ایرانی در مناطق ایالت بلوچستان نزدیک مرز با ایران آزاد شدند.
این خبر به سرعت در شبکه های اجتماعی و وب سایت های خبری بازتاب یافت و موجی از شادمانی را به همراه داشت. این خبر در شرایطی منتشر می شد که جیش العدل در صفحه توئیتر خویش اعلام کرده بود به تلافی اعدام یک بلوچ، یکی از گروگان های خود را درجه گروهبانی دارد را اعدام خواهد کرد.
اما صرف نظر از این اخبار ضد و نقیض موجود، آن چه که در این رویداد خبری مورد توجه قرار گرفته است واکنش فعالان مدنی اهل سنت و بلوچ به این اتفاق از یک سو و تلاش های آنان برای آزادی مرزبانان به گروگان گرفته شده است.
در همین راستا، گروهی از زندانیان بلوچ تبعید شده به زندان کارون اهواز، با انتشار نامهای از عملکرد گروه جیش العدل در ربودن مرزبانان ایرانی انتقاد کرده و نوشتند: “ما زندانیان بلوچ تبعیدی در زندان کارون اهواز انزجار خویش را نسبت به این رفتار غیر انسانی اعلام میداریم.”
این زندانیان در بخشی از نامه خود نوشتند: “هر عملی مبتکی بر خشونت و ترور در این منطقه به ضرر تمامی شهروندان ایرانی اعم از قوم بلوچ، اهل سنت و دیگران می باشد. امید به آنکه از اشتباهات گذشتگان درس گرفته، بر مسیر غلط پافشاری ننماییم و داغ تازه ای را بر دل مادران سرزمین مان ننهیم.”
مولوی عبدالحمید، امام جمعه سنی مذهبهای زاهدان نیز خواهان آزادی مرزبانان ایرانی شد. وی که از روحانیون برجسته اهل سنت زاهدان بشمار می رود گفت که اقدامات این چنینی به ضرر منطقه سیستان و بلوچستان است. مولوی عبدالحمید از گروگانگیرها خواست “دست از این کارها بردارند و مرزبانان سرباز را آزاد کنند.”
جمعی از سران طوایف، معتمدان و ائمه جماعات اهل سنت منطقه بلوچستان نیز طی بیانیهای خواستار آزادی مرزبانان گروگان گرفته شده توسط جیشالعدل شدند. در این بیانیه از جیش العدل خواسته شده است تا مرزبانان ایرانی را آزاد کنند.
از سوی دیگر محمد عیسی رحیمی از روحانیون و مدرسین حوزه علمیه اهل سنت شهرستان خواف در استان خراسان رضوی، در نقد اقدامات جیش العدل در وبلاگش نوشت: “این روزها جامعه اهل سنت به دولت تدبیر و امید، امید بسته و علمای و رهبران اهل سنت یکی پس از دیگری با بالاترین مقامات و مسئولین کشور در حال دیدار و گفتگو هستند و حجت الاسلام علی یونسی، وزیر اصلاح طلب و خیر اندیش دولت اصلاحات طی حکمی از سوی دکتر روحانی، رئیس جمهور ایران، به عنوان دستیار ویژه رئیس جمهور در امور اقوام و اقلیت های دینی و مذهبی منصوب شده و برای برآورده شدن حقوق اهل سنت ایران به زاهدان و دیدار مولوی عبدالحمید می رود و وعده مبنی بر استفاده از اهل سنت و به ویژه بلوچ ها می دهد و تلاش مسولین برای برآورده کردن مطالبات اهل سنت رو به فزونی نهاده است.”
وی در پیام خود از جیش العدل خواست تا مرزبانان ایرانی را هر چه سریع تر آزاد سازد. “گروگانگیران اگر دوراندیش هستند دست از این کارها بردارند و گروگانها را آزاد کنند. اینها سربازان و مرزبانان کشور ایران عزیز ما بوده و خانواده آنها و همه ملت ایران نگران آنها هستند.”
حمایت جامعه اهل سنت و فعالان مدنی این اقلیت در ایران از مرزبانان در حالی صورت می گیرد که مقامات امنیتی جمهوری اسلامی همچنان محدودیت ها را علیه این جامعه و سران شاخص آن حفظ کرده اند.
در تازه ترین خبر این مقامات از سفر مولوی عبدالحمید به مکه جلوگیری کردند. وی قرار بود در کنفرانس سالیانه سازمان رابطه اسلامی که مرکز آن در مکه است، آن شرکت کند. وی یکی از اعضای برجسته این سازمان اسلامی پژوهشی است.
این کنفرانس بین المللی همهساله از سوی “رابطة العالم الإسلامی” برگزار میشود، که در همین رابطه از مولانا عبدالحمید به صورت رسمی دعوت بعمل آمده بود.
بر اساس گزارش دیگری از کمپین فعالان بلوچ آمده است: “ماه پیش هم مولانا عبدالحمید برای شرکت در “کنفرانس علمی اسلامی خدمت انسانیت” در ژوهانسبرگ آفریقای جنوبی اجازه حضور نیافت اما علت آن را شرکت در کنفرانس وحدت اسلامی بیان کردند”.
مولوی عبدالحمید در دور دوم ریاست جمهوری محمود احمدی نژاد به مدت 4 سال با مصادره پاسپورت وی ممنوع الخروج بود.
در واکنش به این خبر، زندانیان اهل ﺳﻨﺖ ﻣﺤﺒوس ﺩﺭ ﺯﻧﺪﺍنهای رجایی شهر، اوین ﻭ ﻗﺰﻟﺤﺼﺎﺭ، با انتشار بیانیهای، ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ممنوعالخروج شدن «ﻣﻮﻻﻧﺎ ﻋﺒﺪﺍﻟﺤﻤﯿﺪ اسماعیل زهی » ﺑﺮﺍﯼ ﺷﺮﮐﺖ ﺩﺭ ﮐﻨﻔﺮﺍﻧﺲ ﺑﯿﻦﺍﻟﻤﻠﻠﯽ ﺍﻧﺠﻤﻦ جهان اسلام، ﺍﻋﺘﺮﺍﺽ کردند. آنها در بیانیه خویش نوشتند: «هنوز یک هفته از ﺳﺨﻨﺮﺍﻧﯽ ﺁﻗﺎﯼ حسن روحانی در جاسک نمیگذرد، وقتی که شعار میدادند که شیعه و سنی همه ﻣﺴﺎﻭی هستند و همه برادرند ﮐﻪ در ﺗﺎﺭﯾﺦ ۷ ﺍﺳﻔﻨﺪ ۹۲، ﺑﯿﺴﺖ ﻧﻔﺮ از برادرانمان در اهواز دستگیر میﺷﻮﻧﺪ ﻭ ﺣﺎﻻ ﯾﮑﯽ ﺍﺯ ﺑﺰﺭﮔﺎﻥ اهل سنت ﻣﻤﻨﻮﻉﺍﻟﺨﺮﻭﺝ می شود.. ﻣﺎ ﺑﻪ ﺷﺪﺕ ﺍﯾﻦ ﺣﺮﮐﺖ ﺭﺍ محکوم ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﯿﻢ ﻭ ﺍﻣﯿﺪﻭﺍﺭﯾﻢ دولت ﺗﺪﺑﯿﺮ ﻭ ﺍﻣﯿﺪ به شعارهایش ﺟﺎﻣﻪ ﻋﻤﻞ ﺑﭙﻮﺷﺎﻧﺪ و فشارها را از اهل ﺳﻨﺖ ﮐﻢ ﺑﮑﻨﺪ ﻭ ﺑﻪ مشکلات اهل سنت ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺗﻮﺟﻪ ﻧﻤﺎﯾﺪ.»
فعالان اهل سنت در ایران نشان داده اند که علیرغم محدودیت های موجود از سوی حکومت، مرزبندی روشنی با گروههایی دارند که می خواهند مطالبات خویش را با ابزار خشونت دنبال کنند. گروه هایی چون جیش العدل که ارتباط تنگاتنگی با گروه های مسلح فعال در سوریه دارند.
با این حال فعالان اهل سنت در داخل ایران تلاش کرده اند تا ضمن پافشاری بر حقوق مدنی خویش، مرز خود با خشونت ورزی را حفظ کنند و همچنان در جبهه مبارزات بدون خشونت مردم ایران صرف نظر از عقیده و مذهب باقی بمانند.
آنان در واکنش های خویش به خبر گروگانگیری مرزبانان، فرهنگی را ترویج کردند که چاره اصلی برای رسیدن به صلح، دموکراسی و جامعه مدنی است.